اثرات سیل و خشک‌سالی و ارائه راهکارهای مقابله با آن‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان زنجان

چکیده

پدیده‌های خشک‌سالی و سیل فراوان، شدت، تداوم و گسترش آن یکی از مشکلات رایج و مهم اکثر کشورها به خصوص کشور ما ایران است. کشور ما با اقلیمی خشک تا نیمه خشک علاوه بر کمی بارندگی، توزیع نامناسب مکانی و زمانی بارندگی و شدت بارش‌ها از یک طرف در زمان بارش با سیل‌های مخرب، و از طرف دیگر با کم آبی‌ها و خشک‌سالی‌های متناوب رو به رو می‌باشد که به دنبال خود تأثیرات اقتصادی و اجتماعی، زیست محیطی گوناگونی را سبب می‌شود. شناخت این تأثیرات در تدوین برنامه‌های دقیق برای کاهش این تأثیرات توسط دولت مفید و موثر خواهد بود. این مقاله به بررسی ضرورت تلفیق دو برنامه اقدامات اساسی (مدیریت ریسک) و اقدامات انفعالی (مدیریت بحران) در جهت کاهش تأثیرات سوء سیل و خشک‌سالی در قالب یک اقدام ملی و جهانی پردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Flood and Drought and Recommended Control Measures

نویسنده [English]

  • Gholam Reza Davarpanah
Faculty member. Research and Animal Affairs, Zanjan, Iran
چکیده [English]

Drought and flood phenomena, including frequency, rate and prcsistancy are one of the current important problems in Iran and many other countries. In addition to lack of rainfall, improper distribution of it, leads to destructive floods. On the other hand causes the interval droughts and water scarcity which in turne makes different socio- economic and environmental problems. Awarenes of  these challenges are useful for governmental making plocy. According to the present paper, combination of two programs, the basic measures and the non active measures (crises management) in a single national and global measure will be more effective for reducing the different hazards involved in  flood and droughtness situation.

1- خالدی، ه، آل یاسین، م. (1379). "عرضه و تقاضای آب در جهان از سال 1990 تا 2025 (سناریو و مسایل)" نشریه شماره 34 کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران.
2- خزانه‌داری، ل.، جوانمرد، س.، بداق جمالی، ج.، آهنگرزاده،. مقدم، ح.، حمدیان، ج.، (1379). "بحران خشک‌سالی و مدیریت مقابله با آن" مرکز ملی اقلیم شناسی هواشناسی منطقه خراسان.
3- "بررسی و تغییرات خسارات سیل با توسعه مناطق مسکونی"، نشریه جنگل و مرتع،(1376).  شماره 34 سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور.
4- سردابی، ح.، (1375)." انتخاب گونه مناسب در مناطق خشک و نیمه خشک"، فصل نامه جنگل و مرتع، نشریه سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور، شماره 30.
5- ملک‌محمدی، ا.،(1374). "تحقیقی پیرامون شاخص‌های مشارکت مردمی در مدیریت منابع طبیعی"، نشریه جنگل و مرتع، سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور"، شماره 29.
6- "انهدام منابع سنتی آب، خشک‌سالی در ایران به مرز بحران رسیده است (1379)." نشریه پیام آموزش و تحقیقات"، شماره 3 و 4، روابط عمومی و امور بین‌الملل معاونت آموزش تحقیقات وزارت جهاد سازندگی.
7- رستمی‌فر، ف.، (1376). "مسئله خشک‌سالی در دهه 1990"، نشریه نیوار، شماره 33، سازمان هواشناسی کشور.
8- رحیم‌زاده، ف.، (1376)."سیل" نشریه نیوار شماره 33، سازمان هواشناسی کشور.
9- فرج‌زاده، م.، (1376). "خشک‌سالی و روش‌های مطالعه آن"، نشریه جنگل و مرتع، شماره 32، سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور.
10- خلدبرین، ع.، (1378)."بیابان‌زایی و روند آن"، نشریه جنگل و مرتع شماره 42،  نشریه سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور.
11- نجفی‌نژاد، ع.، (1375). ترجمه، " استراتژی‌ها، و تکنولوژی‌های آبخیزهای آسیا، نشریه آب، خاک، ماشین"، نشریه شماره 18، سال سوم.
12- ساجدی سابق، م.، قاضی مرادی، ا.، (1379). "مدیریت آب‌های سطحی، مشارکت و پدیده خشکسالی"، خلاصه مقالات اولین کنفرانس‌های بررسی راهکارهای مقابله با کم آبی و خشک‌سالی کرمان.
13- رحیمی، ح.، خالدی، ه.، (1379).  "بحران آب در جهان و ایران و راه‌های مقابله با آن" ، خلاصه اولین کنفرانس ملی، بررسی راهکارهای مقابله با کم آبی و خشک‌سالی، کرمان.