%0 Journal Article %T معرفی باکتری‌های زنده لکن غیرقابل کشت (VBNC) %J مجله آب و فاضلاب %I مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان %Z 1024-5936 %A حسن شاهیان, مهدی %A کسری کرمانشاهی, روحا %D 2008 %\ 03/01/2008 %V 19 %N 1 %P 54-62 %! معرفی باکتری‌های زنده لکن غیرقابل کشت (VBNC) %K حالت VBNC %K باکتری %K بیماری‌زایی %K گرسنگی %K آب آشامیدنی %R %X حالت زنده لکن غیر قابل کشت (VBNC)، شرایطی است که در آن باکتری‌ها قابلیت رشد روی محیط‌های باکتریولوژیک معمولی که به طور عادی در آن رشد کرده و تشکیل کلنی می‌دهند را از دست داده لکن هنوز زنده بوده و قادر به بازیابی فعالیت متابولیکی خود می‌باشند. حالت VBNC در ارزیابی سلامت عمومی، استریل بودن آب آشامیدنی و مواد دارویی و صنایع غذایی واجد اهمیت است. باکتری‌های متعددی که عمدتاً پاتوژن‌های انسانی می‌باشند می‌توانند وارد این حالت شوند. باکتری‌ها در پاسخ به تعدادی از استرس‌های طبیعی از قبیل: گرسنگی، انکوباسیون خارج از دمای بهینه رشد و افزایش فشار اسمزی وارد این حالت می‌شوند. باکتری‌هایی که وارد حالت VBNC می‌شوند متحمل تغییرات زیاد فیزیولوژیک، ساختاری و ژنتیکی می‌گردند به طوری که اندازه سلول‌ها کاهش می‌یابد و از فرم میله‌ای به کوکسی تبدیل می‌شوند. دیواره سلولی ضخیم شده و پپتیدوگلیکان دارای پیوندهای تقاطعی زیادی می‌شود. غشای سلولی تمامیت خود را حفظ می‌نماید، هر چند متحمل تغییرات اساسی در ساختار خود می‌شود. از تغییرات متابولیک می‌توان کاهش رشد، کاهش در جذب مواد غذایی، کاهش در میزان تنفس و همین طور سنتز پروتئین‌های جدید و باقی ماندن ATP در یک سطح ثابت را نام برد. در حالت VBNC برخی از پاتوژن‌ها خصوصیات ویرولانس خود را حفظ می‌کنند. بیان ژن در سلول‌های VBNC ادامه می‌یابد. اسیدهای نوکلئیک در فازهای اولیه که باکتری وارد حالت VBNC شده است دست نخورده باقی می‌ماند، لکن با طولانی شدن و پایداری آن در این حالت به تدریج تجزیه می‌شوند. برای مطالعه حالت VBNC، از روشهای سیتولوژیک از قبیل شمارش زنده به طور مستقیم و احیای نمک تترازولیوم همچنین روشهای مولکولی مانند واکنش نسخه‌برداری معکوس و پروتئین سبز فلورسنت استفاده شده است. احیاء از حالت VBNC با حذف عامل القاء کننده شروع می‌شود. عواملی که موجب احیاء باکتری‌ها از فاز VBNC می‌شوند شامل اضافه‌کردن مواد غذایی و مواد شیمیایی مشخص، اضافه کردن کم سلول‌های قابل رشد و پاساژ در میزبان حیوانی می‌باشند که برحسب نوع باکتری عامل احیاء فرق دارد. به دلیل باقی ماندن خصوصیات ویرولانس باکتری‌ها در حالت VBNC باید توجه ویژه‌ای به این موضوع در ارزیابی سلامت آب آشامیدنی شود. %U https://www.wwjournal.ir/article_2170_738a0daf524fef9d01676f028f523f1b.pdf