%0 Journal Article %T بررسی غلظت عناصر سنگین در آب و ماهی‌های برداشت شده از دریاچه سد (مطالعه موردی: استان همدان، سد کلان ملایر) %J مجله آب و فاضلاب %I مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان %Z 1024-5936 %A لرستانی, بهاره %A مریخ پور, هاجر %A چراغی, مهرداد %A طیبی, لیما %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 31 %N 7 %P 1-14 %! بررسی غلظت عناصر سنگین در آب و ماهی‌های برداشت شده از دریاچه سد (مطالعه موردی: استان همدان، سد کلان ملایر) %K فلزات سنگین %K آب %K دریاچه سد %K ماهی %K تجمع زیستی %R 10.22093/wwj.2020.211930.2966 %X فلزات سنگین مشکل بزرگی در محیط‌زیست هستند و به‌علت سمیّت و توانایی زیادی که در تجمع بدن موجودات زنده دارند، به یک مشکل جهانی تبدیل شده‌اند. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش با هدف بررسی غلظت عناصر سنگین آرسنیک، کادمیم، کروم، مس، نقره، منگنز، نیکل و روی در نمونه‌های آب و ماهی‌های برداشت شده از دریاچه سد کلان ملایر در استان همدان انجام شد. نمونه‌های آب و ماهی 5 بار در ماه‌های اردیبهشت، خرداد، شهریور، مهر و بهمن از 19 مکان از دریاچه سد کلان ملایر جمع‌آوری شدند. نمونه‌های آب و ماهی که شامل گونه‌های Vimba vimba و Cyprinus carpio هستند به آزمایشگاه منتقل شدند. نمونه‌های ماهی با 4 میلی‌لیتر اسید نیتریک و 1 میلی‌لیتر اسید پرکلریک هضم شدند. مقدار فلزات سنگین در آب و ماهی با استفاده از دستگاه ICP-AES تعیین شد و از نرم‌افزار SAS و آزمون دانکن 05/0 برای آنالیز داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزات مورد بررسی از حد مجاز بیان شده در استانداردهای WHO، FAO، و USEPA برای مصارف شرب کمتر است. میانگین غلظت روی و کروم به‌طور معنی‌داری بیشتر از سایر فلزات سنگین در نمونه‌های آب است. همچنین نتایج بیانگر غلظت بیشتر فلزات سنگین به‌استثنای فلز روی، در فصل بهار نسبت به سایر فصول است. میانگین غلظت فلزات سنگین در ماهی کپور در فصل بهار به‌ترتیب Zn> Ni> Cu> Cd> Hg> As> Mn  است. هم‌بستگی معنی‌داری بین تجمع فلزات سنگین در ماهی و غلظت فلزات سنگین در نمونه‌های آب وجود دارد. نتایج نشان داد که غلظت فلزات سنگین در بافت نمونه‌های ماهی با غلظت فلزات سنگین در نمونه‌های آب ارتباط دارد و انباشت فلزات سنگین در ماهی با افزایش غلظت فلزات سنگین در نمونه‌های آب افزایش می‌یابد. غلظت عناصر سنگین مورد بررسی در ماهی‌ها از حد مجاز بیان شده در استانداردهای WHO، FAO کمتر است و هیچ‌گونه مشکلی برای مصارف انسانی ایجاد نخواهد کرد. %U https://www.wwjournal.ir/article_119052_71047de22c7174f1e6d2c21bbb7b31bf.pdf