بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی با رویکرد انتقال آب بین‌حوضه‌ای: محدوده مطالعاتی پیرانشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهرکرد

چکیده

عدم توجه به آب به‌عنوان کلید توسعه پایدار منجر به بحران در مقوله آب در ایران شده که این مسئله بزرگ‌ترین عامل به حاشیه رانده شدن مدیریت درازمدت و برنامه‌ریزی شده برای آب است. اتخاذ سیاست‌‌های توسعه پایدار در مدیریت منابع آب ایران مستلزم توجه به حوضه‌های مدیریتی مختلف است که هر کدام از آنها برنامه‌های منسجم علمی را می‌طلبد. بهره‌برداری بهینه از منابع آب سطحی و زیرزمینی داخل حوضه و انتقال آبهای مازاد به مناطق بلافصل حوضه‌های مجاور از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است. هدف از این تحقیق ارائه برنامه بهینه بهره‌برداری از منابع آب داخل حوضه کلاس و احیای منابع آبی برون‌حوضه‌ای بر پایه سه هدف بود که عبارت‌اند از: تأمین نیازهای آبی داخل حوضه‌ای، کاهش میزان آبی خروجی از مرز ایران و افزایش انتقال آب به حوضه مجاور (حوضه دریاچه ارومیه). در این مدل، تخصیص از منابع آبی موجود با توجه به اولویتهای منابع و مصارف و محدودیتهای تراز سطح آب صورت می‌گیرد. با توجه به پیچیده و غیرخطی بودن اهداف و متغیرهای تصمیم، برای اجرای مدل از الگوریتم ژنتیک مبتنی بر جواب غیرپست استفاده شد. با اجرای مدل پیشنهادی توسط این الگوریتم می‌توان مقادیر بهینه تخصیص از منابع و میزان آب انتقالی به حوضه مجاور را مشخص نمود. بر پایه این مقادیر بهینه و دوره برنامه‌ریزی در نظر گرفته شده، سیاست‌های بهینه تخصیص، ارائه گردید. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که با اعمال برنامه‌های بهینه بهره‌برداری تدوین شده می‌توان حجم قابل توجهی از منابع آبی داخل حوضه را به‌منظور احیای منابع آبی به برون از حوضه انتقال داد و از خروج آب توسط رودخانه‌های مرزی به میزان زیادی جلوگیری نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Conjunctive Use of Surface and Groundwater with Inter-Basin Transfer Approach: Case Study Piranshahr Plain

نویسنده [English]

  • Mahmoud Mohammad Rezapour Tabari
Assist. Prof. of Civil Eng., Dept. of Eng., Shahrekord University, Shahrekord
چکیده [English]

In IRAN, inconsideration to water as a key sustainable development is the water crisis. This problem is the biggest factor for being marginalize planning and long-term management of water. The sustainable development policies in water resources management of IRAN require consideration of the different aspects of management that each of them required the scientific integrated programs. Optimal operation from inter-basin surface and groundwater resources and transfer surplus water to adjacent basins is important from different aspects. The purpose of this study is to develop an efficient optimization model based on inter-basin water resources and restoration of outer-basin water resources. In the proposed model the different three objective function such as inter-basin water supply demand, reduce the amount of water output of the boundary of IRAN and increase water transfer to adjacent basins are considered. In this model, water allocation is done based on consumption and resources priorities and groundwater table level constrain. In this research, the non-dominate sorting genetic algorithm is used for solution developed model because the objectives function and decision variables are complex and nonlinear. The optimal allocation of each water resources and Water transfer to adjacent basin are can be determined by using of proposed model. Based on optimal value and planning horizon, optimal allocation policy presented. The result as shown that applying the optimal operation policy can be transfer considerable volume of water resources within the basin for restoration the outside basin. Based on policy, can be prevented the great flow of water from river border.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conjunctive use
  • Inter-basin water transfer
  • Multi-Objective Planning
  • Optimal allocation
  • Uromieh Lake

مراجع

Yevjevich, V. (2001) Water diversions and inter-basin transfers International Water Resources Association Water International 26 (3), 342-348 Shao, X., and Wang, H. (2003) Inter-basin transfer projects and their implications: A china case study Intl. J. River Basin Management 1 (1), 5-14 Feng, S., Li, L., X., Duan, Z.G., and Zhang, J.L. (2007) Assessing the impacts of south-to-north water transfer project with decision support systems Decision Support Systems 42 (4), 1989-2003 Karamouz, M., Mojahedi, E., and Ahadi, A. (2007) Economic assessment in development of operating plices for inter-basin water transfer Iran Water Resources Reserch 3 (2), 10-25 Mohammad Rezapour Tabari, M., Maknoon, R., and Ebadi, E. (2009) Multi-objective optimal model for canjuctive use management using SGAs and NSGA-II models J. of Water and Wastewater 69, 2-12 Pulido-Velazquez, D., Ahlfeld, D., Andreu, J., and Sahuquillo, A. (2008) Reducing the computational cost of unconfined groundwater flow in conjunctive-use models at basin scale assuming linear behaviour: The case of Adra-Campo de Dalı´as J. of Hydrology 353, 159-174 Safavi, H., Afshar, A., Ghaheri, A., Abrishamchi, A., and Tajrishi, M. (2007) A quality- quantity simulation model for stream- aquifer interation J. of Water and Wastewater 61, 2-14 Golian, S., Abrishamchi, A., and Tajrishii, M. (2007) A system dynamics- based analysis of operation plicies for water resources at river basin scale J. of Water and Wasewater 63, 70-80 Ostadrahimi, L., Ardeshir, A., and Afshar, A. (2007) Optimum design and operation of cyclic storage systems; lumped approach J. of Water and Wastewater 60, 41-54 Abgir Cansulting Eng. (2008) Orumiye lake water demand determination, Tehran Orumiye lake water demand determination, Tehran Mohammad Rezapour Tabari, M. (2009) Uncertainty based conjuctive use modeling in regional scale Ph.D. Thesis, Dept. of Civil and Environment Eng., Amir Kabir University of Tech., Tehran Chen, L., McPhee, J., and Yeh, W.W. G. (2007) A diversified multiobjective GA for optimizing reservoir rule curves Advances in Water Resources 30, 1082-1093
مجله آب و فاضلاب
دوره 22، شماره 4 - شماره پیاپی 4
پیاپی: 80
آذر و دی 1390
صفحه 103-113

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار