مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Application of Phosphorus Simulation Models to Latian Reservoirکاربرد مدلهای شبیهسازی فسفر در مخزن سد لتیان3162127FAسیاوش عیسیزادهکارشناس ارشد مهندسی عمران- محیط زیست، دانشگاه صنعتی شریفمسعود تجریشیدانشیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریفاحمد ابریشمچیاستاد دانشکده مهندسی عمران- دانشگاه صنعتی شریفمهدی احمدیکارشناس ارشد مهندسی عمران- محیط زیست دانشگاه صنعتی شریفJournal Article20050108The Latian Reservoir (70 Mm<sup>3</sup>) is located about 35 Km Northeast of Tehran and supplies drinking water to more than 2.5 million people in the greater Tehran metropolitan area. The main sources of water to the Latian Reservoir are the Lavarak River and the Jajrood River watershed which are becoming highly populated communities discharging their waste directly into surface waters.
The results of a 3-years water quality monitoring show that this reservoir is in the eutrophic stage because of high levels of nitrogen and phosphorus concentration. Because of the phosphorus role in lake and reservoir eutrophication, in this paper several well-known models of phosphorus were compared and eventually Snodgrass-O’Melia phosphorus model was selected for long term phosphorus simulation in this reservoir. Decrease of phosphorus concentration in the Jajrood River is the most effective way for decreasing phosphorous concentration in the water body of reservoir.سد مخزنی لتیان در 35 کیلومتری شمال شرقی شهر تهران واقع شده است. این سد به همراه سد امیر کبیر و سد لار، منابع تامین آب سطحی شهر تهران را تشکیل میدهند. مطالعات انجام شده در طی سالهای اخیر در مورد سد لتیان نشان میدهد که بالا بودن غلظت فسفر در مخزن این سد، این منبع آب را در مرحله تغذیهگرایی قرار داده است. با توجه به نقشی که فسفر در پدیده تغذیه گرایی مخازن و دریاچهها دارد، در این تحقیق با مقایسه چندین مدل شناخته شده فسفر، مدل اسنُدگرَس و اُمیلیا برای شبیه سازی تغییرات غلظت فسفر در مخزن سد لتیان انتخاب شده است. با استفاده از این مدل، سناریوهای مختلف مدیریتی برای کاهش غلظت فسفر در این مخزن بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که کاهش فسفر ورودی به مخزن سد لتیان از طریق رودخانه جاجرود موثرترین روش کاهش غلظت فسفر در داخل مخزن در مقایسه با دیگر راهکارها به شمار میرود.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Estimation of Kermanshah Domestic Wastewater Characteristics Based on Socio-economic Variablesتخمین مشخصات فاضلاب شهرکرمانشاه برمبنای متغیرهای اقتصادی- اجتماعی17242128FAعلی الماسیاستادیار مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاهمحمدتقی عیوضیاستادیار فیزیک پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاهمنصور رضاییاستادیار آمار زیستی، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاهاحسان امیرپورکارشناس ارشد، مهندسی آب و فاضلاب، شرکت آب و فاضلاب شهری استان کرمانشاهJournal Article20050405A survey of wastewater characteristics in Kermanshah City was conducted to evaluate the range of pollutant ratios (BOD, SS, N, and P, to COD) that can be used to assess the robustness of wastewater management systems in terms of sustainability. The method of study is descriptive and analytical. Data were collected from three districts of the city that were socio-economically different (Ellaheiah, Taavon and Kasra) and considered to be true representatives of the population. Average values of BOD<sub>5</sub>/COD (0.58, 0.55 and 0.56 mg/mg); SS/COD (0.633, 0.619, 0.636); N/COD (0.09, 0.078 and 0.076); and P/COD (0.016, 0.015 and 0.018) were obtained from the three districts of the city, Ellaheiah, Taavon and Kasra, respectively. The alkalinity of the wastewater was 2.5 times stronger than normal wastewater. The results indicate that despite seemingly different values for the parameters measured, no significant differences exist among samples from the three study districts. Based on BOD and COD, the samples seem to range from medium to strong. BOD/COD ratios are almost satisfactory (0.5 -0.6) in the sense that more than 0.55% of carbonaceous material is biodegradable. Regarding TKN, total phosphorous concentration is in the range of medium wastewaters. Phosphorous concentration in the wastewater from Kasra was significantly higher than those from the other two districts.به منظور تعیین کمی و کیفی عوامل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، تخمین تولید فاضلاب و ارتباط کمی آنها با وضعیت اقتصادی-اجتماعی جامعه، بررسی روی فاضلاب شهر کرمانشاه صورت گرفته است،علاوه بر تعیین پارامترهای مورد نظر نسبت های BOD<sub>5</sub>/COD، SS/COD، N/COD، P/COD، رابطه آب مصرفی با درآمد ماهیانه جامعه و سرانه بار آلی نیز تعیین گردیده است. با توجه به ملاحظات اقتصادی-اجتماعی و در آمد ماهیانه شهر به سه منطقه(الهیه،تعاونوکسری) با درآمد خوب ، متوسط و نسبتاً پائین تقسیم نمود. سرانه آب مصرفی با وضعیت اقتصادی- اجتماعی رابطه معنیداری دارد، اما میزان سرانه فاضلاب تولیدی مناطق از نظر آماری اختلاف معنی داری ندارند. نسبت BOD به CODنیز برای الهیه ، تعاون و کسری به ترتیب 0/58، 0/55 و 0/56 محاسبه گردید.از نظر میزان کل جامدات معلق(TSS)، به ترتیب 144/46±334/1، 146/97±336/19 و137/3±323/29 میلی گرم در لیتر مواد معلق برای فاضلاب سه منطقه به دست آمده است. نسبت TSSبه COD به ترتیب 0/633،0/619 و 0/639 برای هر سه منطقه محاسبه گردیده است. از نظر میزان نیتروژنکل (TKN) به ترتیب 15±77/41 13/43±42/67 و8/96±36/54 میلیگرم در لیتر نیتروژن برای فاضلاب سه منطقه به دست آمده است. نسبت TKN به COD به ترتیب 0/09، 0/078 و 0/076برای هر سه منطقه می باشد. از نظر غلظت فسفرکل(P) به ترتیب 0/86±7/92، 75 /0±7/92 و 0/88±8/43 میلیگرم در لیتر فسفر برای فاضلاب سه منطقه مشخص گردید. نسبت P به COD به ترتیب 0/016، 0/015 و 0/018 برای هر سه منطقه محاسبه گردیده است. قلیائیت فاضلاب هر سه منطقه بیش از دو ونیم برابر فاضلابهای قوی می باشد. از نظر شاخص آلودگی میکربی هر سه منطقه در رده فاضلابهای متوسط قرار دارند.
در این مطالعه علیرغم اختلاف ظاهری پارامترهای اندازه گیری شده در مناطق سه گانه، غالب اختلافات از نظر آماری چشمگیر نبوده و فاضلاب شهر کرمانشاه از نظر اکسیژن مورد نیاز تجزیه شیمیایی و اکسیژن مورد نیازتجزیه بیوشیمیایی متوسط نزدیک به قوی می باشدمهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Study of a Mathematical Model of Biocide Effect on a Biofilm Isolated
from a Cooling System Using the Microtiter Plateبررسی مدل ریاضی تأثیر بیوساید بر بیوفیلم جدا شده از سیستم خنک کننده به روش میکروتیتر پلیت25322129FAشهریار شاکریدانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهانروحا کسری کرمانشاهی- استاد میکروبیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهانگیتی امتیازیاستاد میکروبیولوژی، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهانJournal Article20050409Bacterial colonization on metal surfaces and their metabolic activities lead to biocorrosion. In fact, any agent removing the biofilm or decreasing its thickness is capable of preventing biocorrosion. Biocides make up one such agent. These agents can control bacterial biofilms, remove these structures, or kill cells within them. The object of this research is to study the thermodynamic model of biocide penetration into the biofilm using the microtiter plate test. First, the biofilm bacteria were isolated to form a mix- bacterial biofilm. The biocide effect on the mix-biofilm was then determined using the microtiter plate test. Results from this test were compared with those from a thermodynamic model and it was revealed that the effects of oxidizing biocides such as sodium hypochlorite and hydrogen peroxide are in good agreement with the results from the model. The results indicated that increased biocide concentration leads to the removal of the biofilm or to the kill-off of the cells within it. However, in the case of non-oxidizing biocides such as sulfathiazol, glutaraldehyde, and alkyl dimethyl ammonium chloride, the efficiency results did not agree well with the results from the thermodynamic model such that increased biocide concentration did not remove the biofilm nor did it kill off the cells within itحضور فیزیکی سلولهای باکتری بر روی فلزات و سطح آنها و فعالیتهای متابولیکی آنها میتواند سبب خوردگی میکروبی شود. در حقیقت، هر عاملی که بتواند ضخامت بیوفیلم را کاهش دهد و یا آن را حذف کند، میتواند خوردگی را نیز کاهش دهد. بیوسایدها یکی از این عوامل هستند که میتوانند بیوفیلم را کنترل کنند. این مواد میتوانند به داخل بیوفیلم نفوذ کنند و در نتیجه سبب حذف بیوفیلم و یا کشتن سلولهای درون آن شوند. هدف این تحقیق بررسی مدل ریاضی ترمودینامیکی نفوذ بیوساید به داخل بیوفیلم توسط روش میکروتیتر پلیت میباشد. در این تحقیق بعد از جداسازی باکتریهای بیوفیلم ، بیوفیلم مخلوط تشکیل شد و سپس اثر بیوسایدها بر روی آن توسط روش میکروتیترپلیت بررسی شد. در نهایت مقایسة نتایج حاصل از این روش با مدل ریاضی نشان داد که اثر بیوسایدهای اکسید کننده مثل هیپوکلریت سدیم و هیدروژن پراکساید بر روی بیوفیلم با این مدل سازگاری دارد. یعنی با افزایش غلظت بیوساید میزان حذف بیوفیلم و کشته شدن سلولهای درون آن افزایش مییابد. ولی کارآیی بیوسایدهای غیر اکسیدکننده مثل سولفاتیازول، گلوتارآلدهید و آلکیل بنزیل دی متیل آمونیوم کلرید با این مدل سازگاری ندارد و با افزایش غلظت این بیوساید ها هیچ تغییری در حذف بیوفیلم و یا کشته شدن سلولها مشاهده نمیشود.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Isolation and Characterization of an Amylase Producing Yeast and its Application in Carotenoid Production Using Dual Cultureجداسازی، شناسایی و تعیین خصوصیات یک گونه مخمر مولد آمیلاز و کاربرد آن در تولید کاروتنوییدها با استفاده از کشت توأم33422131FAایرج نحویاستاد بیوتکنولوژی گروه زیستشناسی دانشگاه اصفهانرسول شفیعیکارشناس ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه اصفهانبهزاد شارقیدانشیار بیوشیمی گروه زیستشناسی دانشگاه شهرکردJournal Article20050108Starch is a plant polysaccharide with unique applications in Iran. Its increasing production and processing recently have led to large volumes of industrial effluent as an environmental pollutant. In this study, an amylase producing yeast is isolated and identified as “<em>Cryptococcus</em> <em>aerius</em>” to investigate some of its characteristics such as its amylase secretion and starch digesting patterns, kinetics of amylase complex, and its capability for carotenoid production in dual culture. The results indicate that <em>C.aerius</em> is capable of soluble and raw maize starch digestion and assimilation. Raw starch digestion is scarce among yeast species; hence, it is industrially important. <em>C.aerius</em> digests soluble starch in the first 10 hours of cultivation and on the basis of amylase secreting patterns, it is therefore categorized with fast growing species on starch as carbon source. Non-pathogenicity, digestion of raw starch, heat stability of the secreted amylases complex (>55˚C), and the optimum pH level of 5.5- 6 for amylases complex are the set of properties that make this species capable of use in microbial production on an industrial scale. Absorption of carotenoid extract obtained from dual fermentation of <em>C</em>.<em>aerius</em> and <em>Rhodotorula</em> <em>sp. </em>indicates that the quality of carotenoids produced in dual fermentation is the same as that produced from pure <em>Rhodotorula</em> <em>sp</em> culture.نشاسته پلی ساکاریدی گیاهی است که طی سالهای اخیر به دلیل افزایش تولید و فرآوری آن در ایران، پساب حاصل از آن از آلایندههای زیست محیطی محسوب میگردد. در این تحقیق، پس از جداسازی یک گونة مخمری مصرف کنندة نشاسته (مولد آمیلاز) و شناسایی آن به عنوان <em>کریپتوکوکوس آیروس</em>، برخی خصوصیات آن از لحاظ الگوی ترشح آمیلازها ، نحوه تجزیة نشاسته، ویژگی آمیلازهای مترشحه و قابلیت آن در تولید کاروتنوییدها با استفاده از کشت توأم مورد بررسی قرار گرفت. طبق نتایج به دست آمده مخمر <em>کریپتوکوکوس آیروس</em> قادر به تجزیه و مصرف نشاستة محلول و نشاستة خام ذرت است؛ مصرف نشاستة خام در میان مخمرها جزء صفات نادر بوده و از لحاظ صنعتی اهمیت ویژهای دارد. همچنین مخمر مولد آمیلاز قادر به تجزیه کامل نشاستة محلول در طی مدت 10 ساعت اولیه کشت و تبدیل کامل آن به مجموعهای از قندهای احیا کننده است و لذا با توجه به دستهبندی مخمرها از لحاظ الگوی ترشح آمیلازها، این مخمر جزء مخمرهای تند رشد بر روی نشاسته محسوب میشود. عدم بیماریزایی، رشد مناسب این گونه بر روی نشاستة خام و محلول، مقاومت دمایی مناسب (کمتر از <sup>°</sup>C55) مجموعة آمیلازهای مترشحه و نیز pH مطلوب حدود 6-5/5 برای فعالیت مجموعة آمیلازهای مترشحه توسط مخمر <em>کریپتوکوکوس آیروس</em>، بهرهگیری از این مخمر را در فرآیندهای صنعتی برای تولید محصولات میکروبی میسر میسازد. در کشت توأم مخمر <em>کریپتوکوکوس آیروس</em> به همراه یک گونه از مخمر <em>رودوتورولا</em> به عنوان مخمر مولد کاروتنوییدها که به عنوان مرحله آزمایشگاهی تولید کاروتنوییدها انجام گرفت، طیف جذبی کاروتنوییدهای تولید شده در w/v%3 نشاستة محلول بررسی گردید و مشخص شد که کیفیت کاروتنوییدهای تولید شده نسبت به کشت خالص مخمر <em>رودوتورولا</em>، تغییری نیافته است.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Efficiency of Ozonation in Decreasing Total Organic Carbon and Total Coliform Bacteria in Isfahan Water Treatment Plantبررسی کارایی ازناسیون در کاهش کل کربن آلی و باکتریهای کلیفرم در تصفیهخانه آب اصفهان در سال 138343462132FAمحمدرضا شاهمنصوریدانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهانمهدی کارگرکارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی اصفهانJournal Article20050419Ozone, as a powerful oxidant and disinfectant, has found wide applications in water treatment since early 20<sup>th</sup> century. A concentration level of 0.4mg/L for 5 minutes is considered to be sufficient for conventional disinfection in water treatment. The ozonation-chlorination process, with chlorine as a supplementary disinfectant, has been used since 2003 in phase 1 of Isfahan Water Treatment Plant with an influent capacity of 5m<sup>3</sup>/s. The object of this study is to determine ozone efficiency in decreasing total organic carbon, total coliform, and fecal coliform in raw water. In this study, 25 samples over the 3 months of study were collected from the influent, after both primary and secondary ozonation stages, and from the effluent from Isfahan Water Treatment Plant. The microbial test and total organic carbon (TOC) were measured. The results showed significant differences (p0.05). The result obtained from this study revealed that the application of ozone as a disinfectant in the water treatment plant in Isfahan is not adequately efficient and that final chlorination may, therefore, be necessary.ازن به عنوان یک اکسیدکننده و ضدعفونی کننده قوی از اوایل قرن گذشته کاربرد وسیع و فراوانی در عملیات تصفیه آب پیدا کرده است. غلظت ازن مورد استفاده در عملیات تصفیه آب، به میزان 0/4 میلیگرم در لیتر ازن، برای 5 دقیقه برای گندزدایی در نظر گرفته میشود. به عنوان مکمل ضدعفونی با ازن، از کلر استفاده میشــود که به نــام فرآیـنـد ازن – کلر مشهور است.تصفیهخانه آب اصفهان از سال 1382 به منظور گندزدایی در فاز یک با ظرفیت m<sup>3</sup>/s5 از فرایند ازن -کلر استفاده مینماید . هدف از این بررسی تعیین کارایی ازن در کاهش کل کربن آلی(TOC) و عوامل باکتریایی است که در آب خام ورودی به تصفیهخانه وجود داشته و میبایستی در فرآیندهای تصفیه کاهش بیابد. در این بررسی به مدت سه ماه تعداد 25 نمونه از قسمتهای مختلف ورودی ،بعد از ازن زنی اولیه، بعداز ازن زنی ثانویه و خروجی تصفیهخانه آب اصفهان برداشت شد و آزمایشهای میکروبی و کل کربن آلی برروی نمونه ها انجام گرفت. بر اساس آزمون آماری مشخص شد که میانگین غلظت کل کربن آلی و تعداد باکتریهای کلیفرم و کلیفرمهای مدفوعی در قسمتهای ورودی ،بعد از ازن زنی اولیه و بعد از ازنزنی ثانویه اخـتلاف معنـیداری وجـــود دارد (p0/05) .باتوجه به معنیدار نبودن اختلاف ازن زنی ثانویه و خروجی برای کل کربن آلی و باکتریهای کلیفرم و کلیفرمهای مدفوعی ازن زنی به تنهایی برای گندزدایی آب در این تصفیهخانه کافی نیست و در نتیجه، کلرزنی در قسمت خروجی تصفیهخانه، هم برای ایجاد باقیمانده و هم برای گندزدایی کامل آب مورد نیاز می باشد.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Study of Aerated Lagoons in Treating Industrial Effluent from
Industrial Bou-ali Zone in Hamedanبررسی عملکرد لاگونهای هوادهی در تصفیه فاضلاب شهرک صنعتی
بوعلی همدان47532135FAکاظم ندافیدانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهرانفروغ واعظیدانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهرانمهدی فرزادکیااستادیار دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدانعلیرضا کیمیایی طلبدانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تهرانJournal Article20050403Aerated lagoon is a kind of the aerobic suspended growth process that can be used to treat domestic and industrial wastewater. Due to its considerable design flexibility, the aerated lagoon has gained wide applications in both developed and developing countries. This study aims to investigate the performance of aerated lagoons in the wastewater treatment plant in Bou-Ali industrial zone in Hamedan over a period of seven months from May to November 2004. Quality indexes such as pH, TSS, BOD<sub>5</sub> ,COD, total coliform and fecal coliform, Cu, Pb, Zn, total Cr in plant influent and effluent were determined. The average values of pH, TSS, BOD<sub>5</sub> ,COD, total coliform and fecal coliform, Cu, Pb, Zn, total Cr in plant effluent were measured to be 7.46, 84mg/l, 76mg/l, 176mg/l, 1.98´10<sup>4</sup>MP N /100ml, 3.31´10<sup>3</sup>MPN/100ml, 0.04mg/l, 0.13mg/l, 0.88mg/l, and 0.03mg/l, respectively. The removal efficiencies recorded for the contaminants studied were 73.56%, 91.58%, 89.95%, 99.968%, 99.713%, 62.24 %, 59.08%, 56.51%, 62.57%, respectively. Total and fecal coliform contents were greater than standard limits for irrigation recommended by Iranian Environmental Protection Organization while the rest were below the standard values. If the effluent from this plant should be reused for agriculture or landscape irrigation, reduction of microbial pollution to standard limits recommended by Iranian EPO or to guidelines set by WHO must be considered.لاگونهای هوادهی نوعی ازسیستمهای هوازی رشد معلق در تصفیه فاضلاب هستند که میتوانند برای تصفیه فاضلابهای شهری و صنعتی مورد استفاده قرار گیرند. لاگونهای هوادهی به دلیل قابلیت انعطاف قابل ملاحظهای که در طراحی دارند، کاربرد وسیعی در تصفیه فاضلابهای شهری و صنعتی هم در کشورهای در حال توسعه و هم در کشورهای توسعه یافته پیدا کردهاند. لاگونهای هوادهی در تصفیه فاضلابهای صنعتی، نظیر فاضلاب کارخانههای کاغذ، خمیر کاغذ، صنایع غذایی، پتروشیمی و سایر صنایع به کار میروند. در این تحقیق عملکرد لاگونهای هوادهی در تصفیه فاضلابهای شهرک صنعتیِ بوعلی همدان، به مدت هفت ماه از خرداد ماه تا آذر 1383، مورد بررسی قرار گرفت.در این تحقیق شاخصهای کیفی pH،TSS،BOD<sub>5</sub>،COD، کلیفرمها،کلیفرمهای مدفوعی، مس، سرب ، روی و کروم کل در فاضلاب ورودی و خروجی مورد ارزیابی قرار گرفت.مقادیر میانگین در پساب خروجی به ترتیب pH برابر 7/46،TSS برابر 84mg/L ، BOD<sub>5</sub> برابر 76mg/L ، COD برابر 176mg/L، میانگین هندسی کل کلیفرمها برابر 1/98*10<sup>4</sup>MP N/100ml ، میانگین هندسی کلیفرمهای مدفوعی برابر با 100ml PN/10<sup>3</sup>*3/31، مس برابر 0/04mg/L، سرب برابر 0/13mg/L، روی برابر 0/88mg/L و کروم برابر 0/03mg/L می باشد. مقدار راندمان حذف آلایندهها به ترتیب:TSS=73/56% ,BOD=91/58% ,COD=89/95% , =99/968%کل کلیفرمها، %99/713= کلیفرمهای مدفوعی، مس %62/24، سرب %59/08، روی %56/51 و کروم %62/57 میباشد. درصورت استفاده مجدد از پساب برای آبیاری فضای سبز و کشاورزی باید کاهش آلودگی میکروبی در حد استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست ایران و یا رهنمود سازمان بهداشت جهانی مورد توجه قرار گیرد.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Comparing Regional and At-site L-moments for Estimation of Maximum Monthly Rainfall in the Zayandehroud Basinمقایسه روشهای ایستگاهی و منطقهای گشتاورهای خطی در برآورد بارندگیهای حداکثر ماهانه
حوزه زاینده رود54642139FAحسین فیضیکارشناس ارشد زهکشی، دانشگاه صنعتی اصفهانسید سعید اسلامیاندانشیار گروه آبیاری، دانشگاه صنعتی اصفهانJournal Article20050405One of the conventional problems in frequency analysis and prediction of various hydrologic events is lack of long time records of such events in gauging stations. This problem together with inaccurate at-site estimations has caused increasing application of regional methods for such procedures. In this study, the above mentioned method was used for selection of parent distributions to fit maximum monthly rainfall data of 18 sites in the Zayandehroud basin and, consequently, the GEV distribution was selected to estimate the related parameters and quantiles. یکی از مشکلات و موانع موجود در فرآیندهای تحلیل فراوانی و پیش بینی پدیده هایی نظیر بارندگی، نبود آمار طولانی مدت در ایستگاههای مورد مطالعــه میباشد. این مسئله در کنار مسائل مربوط به عدم دقت کافی در برآوردهای ایستگاهی، باعث افزایش استفاده از روشهای منطقهای در انجام چنین تحقیقهایی شده است. در این تحقیق، از روش یاد شده برای تعیین توزیع اصلی دادههای بارندگی حداکثـر ماهانه 18 ایستگاه بارانسنجی حوزه رودخانه زایـــندهرود، استفاده شد و در نتیجه توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته به عنوان مناسبترین توزیع، انتخاب و پارامترهای توزیع و چندکهای آن برآورد گردیده است.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601A Simple and Rapid Method to Evaluate Potentially Mineralizable Nitrogen in Sewage Sludge Amended Calcareous Soilsیک روش آسان و سریع جهت سنجش پتانسیل معدنی شدن نیتروژن در زمینهای تیمار شده با لجن فاضلاب65722140FAیزدان لطفیدانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشگاه صنعتی اصفهانفرشید نوربخشاستادیار گروه خاکشناسی, دانشگاه صنعتی اصفهانمجید افیونیدانشیار گروه خاکشناسی, دانشگاه صنعتی اصفهانJournal Article20050404Potentially mineralizable nitrogen (PMN) can be usually considered as labile nitrogen. Measurement of PMN is expensive and time consuming; therefore, a simpler and more rapid alternative may facilitate routine laboratory analysis. The objective of this study was to determine the relationship between PMN and biological index of nitrogen availability (BINA). The studied soil was previously treated with 0, 25, and 100 tons ha<sup>-1 </sup>of sewage sludge with 0, 1, 2 and 3 consecutive years of application. Soil samples were taken 6 months after the latest application. PMN was measured according to Stanford and Smith procedure (20 weeks of aerobic incubation with 2 weeks leaching intervals) and BINA measured as described by Bundy and Meisinger (7 days of anaerobic incubation at 40˚ C followed by extraction of NH4<sup>+</sup>). Results showed that PMN was significantly correlated with BINA (r = 0.938, P<0.001) in sewage sludge treated plots and that BINA can be considered as a more reliable index for estimation of PMN. The results showed that BINA might be used as a simple and rapid method to evaluate PMN in sludge amended calcareous soils.پتانسیل معدنی شدن نیتروژن را میتوان معیار مهمی جهت ارزیابی نیتروژن لیبایل (Laibile) خاک در نظر گرفت. تعیین پتانسیل معدنی شدن نیتروژن بسیار وقتگیر و پر هزینه است، لذاجایگزینی روشی آسانتر ارجحیت دارد . هدف از این تحقیق بررسی امکان تخمین پتانسیل معدنی شدن نیتروژن از روی شاخص بیولوژیکی قابلیت جذب نیتروژن در یک خاک آهکی تیمارشده با لجن فاضلاب است. آزمایش در قالب طرح کرتهای خرد شده و در سه تکرار انجام گردید. هر کرت اصلی به سه کرت خرد شده تقسیم شد و اعمال تیمارها در سه سال متوالی به گونهای بود که بخشی از کرت تنها در سال اول, بخشی دیگر در دو سال پیاپی و بخش سوم در سه سال متوالی تیمار کودی مشابه دریافت کردند. برای انجام این تحقیق نمونههای خاک، شش ماه پس از آخرین کوددهی و از عمق 0 تا 15 سانتیمتری مزرعه لورک که قبلاً تیمارهای لجن فاضلاب در آن اعمال گردیده بود، برداشت گردید.تیمارها شامل سطوح لجن فاضلاب (0،25و100 تن در هکتار) و سالهای کوددهی(0، 1،2و3 سال) بود. پس از آمادهسازی اولیه نمونهها، پتانسیل معدنی شدن نیتروژن به روش استانفورد و اسمیت (انکوباسیون به مدت 22 هفته و آبشویی متناوب هر دو هفته یک بار) اندازهگیری شد. شاخص بیولوژیکی قابلیت جذب نیتروژن، BINA، نیز با اندازهگیری آمونیوم حاصل از انکوباسیون یک هفتهای خاک در شرایط بیهوازی و در دمای 40 درجه سانتیگراد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد بینشاخص BINA و پتانسیل معدنیشدن نیتروژن همبستگی بالایی (<sup>***</sup>0/938=r) وجود دارد. همچنین بینشاخص BINAو عملکرد (<sup>***</sup>0/701=r) و جذب نیتروژن توسط گیاه ذرت (<sup>***</sup>0/788=r) همبستگیهای معنیداری مشاهده گردید. نتیجه این که میتوان از شاخص BINA به عنوان شاخصی جهت تخمین پتانسیل معدنی شدن نیتروژن در اراضی تیمار شده با لجن فاضلاب استفاده کرد.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Annual Rainfall Trend Analysis in Arid and Semi-arid Regions of Central and Eastern Iranبررسی روند بارندگی سالانه در مناطق خشک و نیمه خشک مرکزی و شرقی ایران73812141FAطیب رضیئیدانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه تهران و مربی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداریپیمان دانش کار آراستهاستادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداریبهرام ثقفیاندانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداریJournal Article20050410Climate variability is the main reason for drought and water scarcity. Annual rainfall trend was investigated in arid and semi-arid regions of Iran using 79 climatology and synoptic stations with 36 years of data records. Monthly and annual precipitation data from homogeneity tests were applied and discontinuities were adjusted in non-homogeneous stations using the annual nonparametric Mann-Kendal statistic test. The results showed no evidence of climate change in the study area. Although many stations showed negative trends indicating decreasing precipitation, this trend was not statistically significant at 95 percent significant level. The results indicate that the southeastern part of Iran has recently experienced a climate change of negative precipitation trend. Mapping trend statistics did not show any geographical orientation. Considering the global warming and rising temperatures, evident in the study area, the adverse effects of decreasing precipitation on temperature, the adverse effects of decreasing precipitation in conjunction with significant positive trends in temperature rise may lead to severe ecological and economic problems in the study area. The frequently occurring droughts in this region can be due to increasing temperature and decreasing precipitation.در این پژوهش روند بارندگی سالانه در مناطق خشک و نیمه خشک مرکز و شرق ایران با استفاده از دادههای 79 ایستگاه اقلیم شناسی و سینوپتیک سازمان هواشناسی با طول دوره آماری 36 سال مورد بررسی قرار گرفت. روند بارندگی سالانه در دوره آماری 1965-2000 میلادی (1344 تا 1379 خورشیدی) در همه ایستگاهها با استفاده از آزمونهای آماری ناپارامتری، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتیجه این بررسی نشان داد که نشانهای از بروز تغییرات اقلیمی در منطقه مورد مطالعه وجود ندارد. اگرچه در برخی از ایستگاهها روند بارندگی سالانه منفی است و نشان دهنده روند کاهشی بارش در سالهای اخیر میباشد، اما در بیشتر ایستگاهها، روند مزبور معنی دار نیست. نتیجه این بررسی همچنین نشان میدهد که جنوب شرق کشور در سالهای اخیر با کمبود بارندگی و افزایش دما مواجه بوده است و به ویژه بارندگی سالانه در این منطقه از کشور دارای روند کاهشی معنیدار است. از این رو رویداد خشکسالیهای پیاپی در این منطقه را میتوان به روند کاهشی بارش و افزایش دما نسبت داد. از سوی دیگر، نقشه روند بارندگی سالانه هیچ الگوی مکانی مشخصی را نشان نداد.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593616220050601Application of Titanium Compounds to Reduce Fluoride Ion in Water Resources with High Fluoride Ion Contentsکاربرد ترکیبات تیتانیم در کاهش یون فلوراید از منابع آب و پساب حاوی غلظت بالای این یون82872142FAفریبرز ریاحیکارشناس ارشد سازمان انرژی اتمی، مرکز تحقیقات و تولید سوخت هستهای اصفهان، بخش مهندسی هستهایمحبوبه رادگودرزیکارشناس سازمان انرژی اتمی، مرکز تحقیقات و تولید سوخت هستهای اصفهان، بخش شیمیJournal Article20050213The present work describes studies on the sorption of fluoride ions from water by titanium compounds used in water treatment to reduce fluoride content in water resources. There are different methods of reducing fluoride ion in water, each associated with specific problems such as secondary contamination, environmental contamination, high costs, or the need for primary and secondary treatment. In this study, application of titanium sulfate and Metatitanic acid produced from titanium ore concentrate (ileminite) is investigated in the removal of fluoride ion and the possibility of complete purification of fluorine containing wastewater is examined to determine the optimal conditions. Metatitanic acid has a great sorption property for fluoride ion. Also titanium sulfate is a suitable and more effective material for this purpose. Efficiency of this material in reducing fluoride ion content is 99.9% and it is possible to refresh sorbet material for reuse without problems arising from Ti<sup>+4</sup> ion contamination.روشهای گوناگونی برای کاهش یون فلوراید وجود دارد ولی هر یک از آنها معایب خاصی دارد. از جمله این موارد ایجاد آلودگی ثانویه، آلودگی محیطی، هزینه بالا و نیاز به تصفیه اولیه و ثانویه میباشد. در این تحقیق تأثیر سولفات تیتانیم و متاتیتانیک اسید حاصل از فرآوری سنگ معدن تیتانیم (ایلمینیت) بر جذب یون فلوراید و امکان کاربرد آن در تصفیه کامل آب و پسابی که دارای مقادیر بیش از حد مجاز فلوراید است مورد آزمایش و بررسی قرار گرفت. متاتیتانیک اسید از قدرت جذب بالایی برای یون فلوراید برخوردار است و بازدهی آن در کاهش غلظت یون فلوراید- در pH مناسب- در حدود 98/9 درصد است. اما ترکیب سولفات تیتانیم مادهای مؤثرتر برای این منظور تشخیص داده شد، به طوری که این ماده قادر است یون فلوراید را به میزان بیشتری کاهش دهد و همچنین دارای قابلیت احیا و استفاده مکرر نیز میباشد. بازده کاهش در این حالت در حدود 99/9 درصد است. در این روش، مشکل آلودگی ثانوی ناشی از حضور یون تیتانیم وجود نخواهد داشت.