مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Adsorption of Chromium from Aqueous Solution Using Polyanilineجذب سطحی کروم از محیط آبی با استفاده از پلیآنیلین29814FAمجید ریاحی سامانیاستادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی مکانیک و عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینیشهر، خمینیشهر، اصفهانسید مهدی برقعیاستاد دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی شریف، تهرانعلی اولاداستادیار گروه شیمی کاربردی، دانشکده شیمی، دانشگاه تبریز، تبریزمحمدجواد چایچیاستادیار گروه شیمی تجزیه، دانشکده علوم پایه، دانشگاه مازندران، بابلسرJournal Article20091016<p style="text-align: justify;"> New group of polymers have been synthesized that are conductive of electricity so they are called conducting polymers. One of the most conducting polymers is "polyaniline". In the present study, polyaniline was synthesized by oxidizing aniline monomer under strongly acidic conditions using potassium iodate as an initiator of oxidative polymerization. Synthesized polyaniline as a powder used as an adsorbent to remove chromium from aqueous solution. Experiments were conducted in batch mode with variables such as amount of polyaniline, chromium solution pH and adsorbtion isotherms. Due to presence of Cr (III) in solution after using polyaniline, removal mechanism is the combination of surface adsorption and reduction. It seems that polyaniline reduces the Cr(VI) to Cr(III) and adsorbs the Cr(III) and a part of remaining Cr(VI). It is well known that nitrogen atom in compounds of amine derivative makes co-ordinate bond with positive charge of metals due to the presence of electron in sp<sup>3</sup> orbital of nitrogen. The majority of total chromium removal occurred at 30minute for polyaniline and the optimum time for hexavalent chromium removal was about 5 min. Polyaniline has the maximum total cheomiume removal at pH, 3-9. The maximum hexavalent chromium removal occurred at acidic pH for polyanilines. The equilibrium adsorption data for polyaniline fitted both Freundlich’s and Langmuir’s isotherms. This research shows that polyaniline can be used as an adsorbent for removal chromium from aqueous solution.</p><p style="text-align: justify;" dir="rtl">دسته جدیدی از پلیمرهای سنتز شده، رسانای جریان الکتریسیته هستند و پلیمرهای رسانا نامیده میشوند. یکی از مهمترین پلیمرهای رسانا پلیآنیلین است. پلیآنیلین از اکسایش آنیلین تحت شرایط اسیدی قوی و با استفاده از پتاسیم یدات بهعنوان شروع کننده واکنشها سنتز میشود. در این پژوهش پودر پلیآنیلین بهروش شیمیایی تهیه شد و بهمنظور جداسازی و احیای کروم 6+ در محیط آبی استفاده گردید. آزمایشها بهصورت راکتور ناپیوسته انجام شدند و پارامترهایی چون زمان تماس پلیآنیلین با محیط آبی،pH محلول کروم و همدماهای فروندلیچ و لانگمیر مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به حضور کروم 3+ بعد از اختلاط پلیآنیلین با محلول کروم، مکانیسم حذف کروم برای پلیآنیلین، ترکیبی از جذب سطحی و احیای کروم بیان شد. پلیآنیلین بخشی از کروم 6+ را احیا و به کروم 3+ تبدیل کرده و سپس کروم 3+ و کروم 6+ احیا نشده را جذب میکند. جذب سطحی بهدلیل وجود سایتهای نیتروژن(- NH) در پلیآنیلین است. نیتروژن بهدلیل داشتن الکترون در مدار sp<sup>3</sup> میتواند با بار مثبت کروم 6+ و کروم 3+ پیوندهای ضعیف بر قرار کرده و آنها را جذب کند. برای پلیآنیلین، زمان بهینه حذف کروم کل در حد 30 دقیقه و زمان بهینه حذف کروم 6+ در حد 5 دقیقه محاسبه شد. پلیآنیلین بیشترین درصد حذف کروم کل را در pH بین 3 تا 9 و بیشترین درصد حذف کروم 6+ را در pHهای اسیدی داشت. فرایند جذب سطحی کروم توسط پلیآنیلین مطابقت قابل قبولی با همدماهای لانگمیر و فروندلیچ در جذب داشت. طبق یافتههای این پژوهش، پلیآنیلین برای جداسازی کروم از محیط آبی جاذب مناسبی است.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Removal of Chromium by Using of Adsorption onto Strong Base Anion Resin: Study of Equilibrium and Kineticحذف کروم شش ظرفیتی از محیطهای آبی با استفاده از جذب بر روی رزین آنیونی بازی قوی: مطالعه تعادلی و سینتیکی1018815FAمهدی شیرزاد سیبنیعضو هیئت علمی مرکز تحقیقات بهداشت محیط ، دانشگاه علوم پزشکی کردستانمحمد تقی صمدیدانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدانسعید عزیزیاناستاد گروه شیمی- فیزیک، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینای همدانافشین ملکیدانشیار، مرکز تحقیقات بهداشت محیط ، دانشگاه علوم پزشکی کردستانمنصور ضرابیکارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرجJournal Article20100201<p style="text-align: justify;">Chromium is one of the heavy metals that is found in industrial effluents and is very toxic for human and environment. In this work the removal of hexavalent chromium by using of adsorption onto strongly basic anion was investigated. Various parameters such as pH, initial hexavalent chromium concentration, contact time and resin dosage were studied. Experimental data were expressed by Langmiur and Freundlich isotherm Pseudo-first order, Pseudo-second order and modified Pseudo-first order kinetic models. The results showed chromium removal was increased by increase of contact time and resin dosage, while decreased by increase of pH and initial hexavalent chromium concentration. At contact time equal 120 min, resin dosage 0.2 g/100 ml and initial hexavalent chromium concentration of 30 mg/l, by increasing pH from 3 to 11, removal efficiency was decreased from 93.56 % to 69.12 %. In addition, by increasing contact time from 5 min to 120 min, removal efficiency was increased from 39.51 % to 94.41 %. The results also showed hexavalent chromium sorption follows Langmiur isotherm model. Pseudo second order models best describe chromium removal by using of adsorption onto strongly basic anion resin. The results revealed that removal of hexavalent chromium from aqueous solution by using of adsorption onto stringly basic onion resins can be done quick and effective.</p><p style="text-align: justify;" dir="rtl">کروم از جمله فلزات سنگین موجود در پساب صنایع بوده که بهشدت برای انسان و محیطزیست سمّی است. در این مطالعه حذف کروم شش ظرفیتی با استفاده از جذب بر روی رزین آنیونی بازی قوی با تغییرات pH، زمان تماس، غلظت اولیه جاذب و غلظت اولیه کروم شش ظرفیتی در سیستم ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفت. همچنین نتایج حاصل از آزمایشها بر روی مدلهای ایزوترمی فروندلیچ و لانگمیر و مدلهای سینتیکی شبه درجه اول، شبه درجه دوم و شبه درجه اول اصلاح شده مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که کارایی حذف کروم شش ظرفیتی با افزایش pH و غلظت اولیه کروم کاهش یافت. در صورتیکه با افزایش غلظت اولیه جاذب و زمان تماس، کارایی حذف افزایش یافت. در زمان تماس120 دقیقه، غلظت اولیه جاذب ml g/100 0/2 و غلظت اولیه کروم شش ظرفیتی 30 میلیگرم در لیتر با افزایش pH از 3 به 11، کارایی حذف از 93/56 به 69/12 درصد کاهش یافت. نتایج نشان داد که با افزایش زمان تماس از 5 به 120دقیقه، کارایی حذف از 39/51 درصد به 94/41 درصد افزایش یافت. نتایج حاصل از مطالعات تعادلی مشخص ساخت که فرایند جذب کروم شش ظرفیتی بر روی رزین آنیونی بازی قوی از مدل سینتیکی شبه درجه دو و مدل ایزوترمی لانگمیر پیروی میکند. در مجموع نتایج حاصل از انجام آزمایشها مشخص ساخت که میتوان از فرایند جذب بر روی رزین آنیونی بهعنوان یک روش مؤثر و سریع در حذف کروم شش ظرفیتی از محلولهای آبی استفاده کرد.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001The Use of Electrocoagulation Process for Removal of Turbidity, COD, Detergent and Phosphorus from Carwash Effluentبررسی کارایی استفاده از فرایند انعقادالکتریکی در حذف کدورت،COD، دترجنت و فسفات از پساب کارواش1925816FAافشین تکدستاناستادیار گروه مهندسی بهداشت محیط و عضو مرکز تحقیقات فناوریهای زیست محیطی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور، اهواز0000000204191698علی اکبر عظیمیاستادیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهرژیلا سالاریکارشناس ارشد مهندسی محیط زیست، دانشگاه علوم تحقیقات خوزستان، اهوازJournal Article20100428<p style="text-align: justify;">This study evaluated the efficiency of Electrical coagulation process in removal of COD, turbidity, detergent and phosphate from carwash effluent. An experimental study in laboratory scale was carried out and a glass tank with volume of 3 liters (effective volume of 2 liters) containing 4 electrode-page iron and aluminum (AL-AL, AL-Fe, Fe-Fe) were used. Electrodes were connected to a power supply with using bipolar method to convert alternative electricity to direct current. Daily samples were collected from different carwash effluents. Initial pH of samples were reported between 7 to 9.At first different tests were performed on primary samples. Percentage of removal was calculated in range pH and electrical potential of 11, 7, 3 and 30, 20, 10 volts respectively. Reaction times were set 90, 60, 30 minutes with middle intervals of 2 cm. The results showed the efficiency of COD removal in the optimum range of pH=3, voltage of 30 and retention time of 90 minutes removal efficiency in pH of 7 after 90 minutes retention time, voltage of 30, with aluminum electrode reached more than 99%. According to the results obtained electrical energy consumption in aluminum electrodes was less than others. However aluminum is more expensive than iron and the difference in energy consumption between iron and aluminum can be ingnored. Apart from that COD and detergent removal efficiency of iron electrodes is higher than aluminum electrodes therefore, using iron as the electrode is more economical and recommended. Altogether it was found that this method can be use as a safe and convenient method for treating carwash effluent and according to the high removal efficiency of process, effluent can be discharged safely into the environment.</p><p style="text-align: justify;">هدف از این مطالعه ارزیابی راندمان حذف COD، کدورت، دترجنت و فسفات از پساب کارواش توسط فرایند انعقاد الکتریکی بود. این بررسی یک مطالعه تجربی در مقیاس آزمایشگاهی بود که بهشکل پایلوت به انجام رسید. یک مخزن شیشهای به حجم 3 لیتر(حجم مؤثر 2لیتر) حاوی 4 الکترود صفحهای آهن و آلومینیوم با آرایشهای AL-AL،AL-Fe و Fe-Fe بهمنظور مطالعه مورد استفاده قرار گرفت. الکترودها بهروش دو قطبی به یک منبع تغذیه بهمنظور تبدیل جریان برق متناوب به مستقیم متصل شدند. نمونهها بهصورت روزانه از کارواشهای مختلف در سطح شهر جمعآوری شدند. pH اولیه نمونهها بین 7 تا 9 گزارش شد و در ابتدا آزمایشهایی بر روی نمونه اولیه انجام شد. درصد حذف در مقادیرpH برابر3، 7 و 11 در گستره پتانسیل الکتریکی 20،10 و 30 ولت در زمانهای واکنش 60،30 و 90 دقیقه و با فواصل میانی 2 سانتیمتر تعیین مقدار شد. نتایج حاصله نشان داد که راندمان حذف COD در pH بهینه 3 و ولتاژ 30 و زمان ماند 90 دقیقه با الکترود آهن به بیش از 93 درصد رسید. همچنین ظرفیت حذف این فرایند برای دترجنت در pH بهینه 7 و ولتاژ 30 و زمان ماند 90 دقیقه با الکترود آهن 94 درصد بود. بالاترین بازده حذف فسفات و کدورت درpH بهینه 7 و بعد از طی زمان ماند 90 دقیقه با ولتاژ 30 و با الکترودهای آلومینیوم به بیش از 99 درصد رسید. با توجه بهنتایج بهدست آمده، انرژی الکتریکی مصرفی در استفاده از الکترودهای آلومینیوم کمتر از آرایشهای دیگر است ولی از آنجایی که قیمت فلز آلومینیوم نسبت به آهن گرانتر است و اختلاف زیادی بین انرژی الکتریکی مصرفی الکترود آهن و آلومینیوم وجود ندارد و همچنین راندمان حذف COD و دترجنت با الکترود آهن بیشتر است، لذا استفاده از آهن بهعنوان الکترود، اقتصادیتر است. نتایج این تحقیق نشان داد که میتوان این روش را بهعنوان یک روش مطمئن و مناسب برای تصفیه پساب کارواش، بهکار برد و با توجه به راندمان بالای حذف، میتوان پساب خروجی را با اطمینان در محیط تخلیه کرد.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Endotoxin Removal from Water Using Heterogenus Catalytic Ozonation by Bone Charحذف اندوتوکسین از آب با فرایند ازنزنی کاتالیتیکی غیرهمگن در حضور خاکستر استخوان2631817FAعباس رضاییدانشیار بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهرانقادر غنیزادهدکترای بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهراناحمدرضا یزدانبخشدانشیار بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه شهید بهشتی، تهرانقربان بهزادیاننژاداستاد باکتری شناسی، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهرانJournal Article20091215<p style="text-align: justify;">The endotoxin is one of pollutants with lipopolysaccharide structure which release from gram negative bacteria and cyanobacters. The aim of this study was removal of endotoxin from water using catalytic ozonation by bone char. The endotoxin for experiments have extracted from <em>Escherichia coli</em> bacterium cell wall by Stefan and Jan method. Chromogenic limulus ambusite lysate method in 405-410 nm wave length was used for analysing of endotoxin. The ozone have analysed by potassium iodine method. Results: Results of the research shown endotoxin removal rates using heterogenous catalytic ozonation were 6.0 <sub>Eu/ml.min</sub> and 0.5 <sub>Eu/ml.min</sub> for grey bone char and white bone char, respectively. The efficency of the process was found eighty percent. Primary concentration of basic compounds had no effect on endotoxin removal rate. Therefore, endotoxin removal kinetic of reaction is a zero order reaction. This study revealed that ozonation process using bone char is more efficient than other proposed methods such as ozonation or chlorination and can be used successfully for endotoxin removal from water as a efficient method.</p><p style="text-align: justify;" dir="rtl">اندوتوکسین از جمله آلایندههایی است که ساختار لیپوپلیساکاریدی داشته و از جدار خارجی باکتریهای گرم منفی رها میشود. هدف از این مطالعه، بررسی حذف اندوتوکسین از آب با فرایند ازن زنی کاتالیتیکی در حضور خاکستر استخوان بود. در این تحقیق، اندوتوکسین مورد استفاده از دیواره سلولی باکتری <em>اشر</em><em>ی</em><em>شیاکلی</em> (ATCC 25922 ) با استفاده از روش استفان و جان استخراج شد. برای اندازهگیری اندوتوکسین از روش کروموژنیک لیمولوس آمبوسیت لایست در طول موج 405 تا 410 نانومتر استفاده گردید. اندازهگیری ازن با روش یدید پتاسیم انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که سرعت حذف اندوتوکسین با این فرایند برای خاکستر استخوان سیاه در محدوده Eu/ml.min 0/6 و برای ازن /خاکستر سفید Eu/ml.min 0/5 است. این فرایند دارای راندمان حذف 80 درصد بود.تغییر غلظت اولیه عوامل شرکت کننده در واکنش، تأثیری در سرعت حذف اندوتوکسین نداشت. بر این اساس سینتیک واکنش حذف اندوتوکسین با این روش یک واکنش درجه صفر است. فرایند ازن زنی در حضور خاکستر استخوان نسبت به سایر روشهای مطالعه شده نظیر ازنزنی متداول و کلرزنی، روش مؤثرتری در حذف اندوتوکسین است و میتواند در حذف اندوتوکسین از آب مورد استفاده قرار گیرد.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001The Use of Sonochemical Technology for Cyanide Removal from Aqueous Solutions in the Presence of Hydrogen Peroxideتعیین کارایی فناوری سونوشیمیایی در تجزیه سیانید از محیطهای آبی در حضور پراکسیدهیدروژن3237818FAرضا شکوهیاستادیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانامیرحسین محویاستادیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهرانضیاءالدین بنیادیکارشناس ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانمحمدرضا سمرقندیاستادیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانعباس صادقیاستادیار دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهدمهرداد کریمیکارشناس ارشد آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانJournal Article20100114<p style="text-align: justify;">Cyanide is a highly toxic species that found mostly in industrial effluents such as electroplating, metal mining, metallurgy and metal cleaning processes. Discharge of it into the enviroment causes very health impact. Purpose of this study was, determination of sonochemical technology for cyanide removal from aqueous solutions in the presence of hydrogen peroxide. In this study, a productive set of 500w power ultresoun waves with two frequencies 35 kHz and 130 kHz were used. Experiments were performed using different initial ratio CN<sup>-</sup>/H<sub>2</sub>O<sub>2</sub> 1/1, 1/3 and 1/5 and at initial cyanide concentrations varying from 2.5 to 75 mg/L. The effects of parameters such as pH, time and initial cyanide concentration on the sonochemical degradation have been studied. The results of the study showed that the maximom removal efficiency of cyanide was achieved 85% by sonochemical technology at frequency of 130 kHz, during of 90 min, at pH of 11, at initial cyanide concentration of 2.5 mg/l and with initial ratio of CN<sup>-</sup>/H<sub>2</sub>O<sub>2</sub> 1/5. it was also found the rates of cyanide degradation under different conditions were quite low, and also the rate of cyanide degradation was high at first but later substantially reduced. The efficiency of cyanide removal had direct relationship with pH, frequency, hydrogen peroxide concentration and time ,and it had reverse relationship with cyanide concentration.</p><p style="text-align: justify;">سیانید یک ماده بسیار سمّی است که بهطور معمول در فاضلاب صنایع متعددی از جمله آبکاری، معدنکاری، فلزکاری و تمیزکاری فلزات وجود دارد. ورود این ماده به محیط زیست مخاطرات بهداشتی زیادی را بههمراه دارد. هدف از انجام این تحقیق تعیین کارایی فناوری سونوشیمیایی در تجزیه سیانید از محیطهای آبی در حضور پراکسیدهیدروژن بود. در این مطالعه از یک دستگاه مولد امواج فراصوت با توان 500 وات در دو فرکانس 35 و 130 کیلوهرتز استفاده شد. در این تحقیق، آزمایشها با نسبتهای 1به1، 3 به1 و 5 به1 پراکسیدهیدروژن به سیانید و در غلظت اولیه سیانید در دامنه بین 2/5 تا 75 میلیگرم در لیتر انجام شد. همچنین اثر فاکتورهای pH محیط آبی، غلظت اولیه سیانید، مدت زمان فرایند، پراکسیدهیدروژن و فرکانس سیستم اولتراسونیک بر کارایی حذف مورد بررسی قرار گرفت. بیشینه کارایی حذف سیانید در این مطالعه در فرکانس 130 کیلوهرتز، زمان تماس 90 دقیقه، pH معادل 11، غلظت 2/5 میلیگرم در لیتر سیانید و با نسبت 5 به 1 پراکسیدهیدروژن به سیانید، 85 درصد بهدست آمد. نتایج نشان داد که تجزیه سیانید تحت شرایط مختلف به آرامی انجام میشود. تجزیه سیانید در زمانهای ابتدایی بهسرعت و سپس به کندی صورت گرفت. ضمناً راندمان حذف سیانید توسط این روش با pH، فرکانس، غلظت پراکسیدهیدروژن و زمان ماند رابطه مستقیم و با غلظت سیانید رابطه عکس داشت.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Dispersion Modeling of Oil Pollution with Finite Volume Method in Aquatic Environmentsمدلسازی گسترش و پخش آلودگیهای نفتی با روش احجام محدود در محیطهای آبی3845819FAاحسان سرحدی زادهکارشناس ارشد عمران- هیدرولیک، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر طوسی، تهرانکوروش حجازیاستادیار عمران- هیدرولیک، دانشگاه خواجه نصیر طوسی، تهرانJournal Article20100227As long as oil is used, the risk of an oil spill exists. Rapid economic growth has caused a significant increase in fossil fuel consumption in recent decades. The world production of crude oil is about 3 billion tons per year and half of it is transported by sea. Exporting oil, especially via marine fleets and increasing development of petrochemical industry, marine system is exposed to severe environmental damages. The movement of oil spill, its diffusion and hydro-environmental effects have been simulated by developing a 2DH numerical model based on non-linear shallow water Reynolds averaged Navier-Stokes (RANS) equations using Finite Volume Method.The new model deploys the relevant formulations for oil spill processes. Since advection and diffusion of oil pollution play a crucial role in oil spill flow pattern, it is important to choose an appropriate numerical scheme for the transport terms of N-E equations. In this work, a highly-accurate algorithm based on a 4<sup>th</sup> degree accurate shape function has been used for the hydrodynamic model, which is not present in similar models. The solution method is based on the alternating direction implicit (ADI) scheme. The equations are then solved by a Penta-Diagonal matrix in each half-time-step. Results from the numerical model are compared with measured values. Reasonable agreement is obtained between predicted and experimental nearshore circulation patterns.محیط زیست دریایی و مناطق ساحلی تحت تأثیر جدی تأسیسات صنعتی مستقر در نزدیکی ساحل و در مجاورت بنادر و نیز تأسیسات دریایی دور از ساحل هستند. علاوه بر این، ترددهای معمول دریایی، ناوگانهای تجاری و صنعتی نیز از عوامل تأثیرگذار بر محیطزیست منابع آبی دریایی محسوب میشوند. در این مقاله با توجه به وجود دو مرز آبی بزرگ خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دریای خزر در شمال و نیز با توجه به اتکای جدی کشور به استخراج و صدور نفت بهخصوص از طریق ناوگانهای دریایی و رشد و توسعه روزافزون صنایع پتروشیمی، چگونگی انتشار، گسترش و پخش لکههای نفتی و آلودگیهای زیستمحیطی ناشی از آنها مورد مطالعه قرار گرفت. آسیبهای جدی زیستمحیطی ناشی از صنایع پتروشیمی و نفتی خصوصاً در دوران جنگ خلیج فارس اهمیت توجه ویژه به این موضوع را بیشتر نمایان میکند. حرکت لکه نفتی، گسترش، پخش و آثار کیفی آن در محیط، با توسعه یک مدل عددی میانگینگیری شده در عمق و با استفاده از روش احجام محدود شبیهسازی شد. مدل توسعه داده شده، پارامترهای مؤثر در انتقال و پخش آلودگیهای نفتی را در مدل مناسب پیشبینی جریان و انتقال لکه نفتی مورد استفاده قرار میدهد. باتوجه به اینکه در پدیده انتقال و پخش آلودگی نفتی، بخشهای انتقال و پخش معادلات ناویر - استوکس نقش بسیار مهمی ایفا میکنند، انتخاب روش مناسب عددی در قسمت انتقال و پخش از اهمیت خاصی برخوردار است. در این مقاله برای جملات انتقال و پخش از الگوریتم با دقت بالا با استفاده از تابع شکل رویه و با فرض تغییرات درجه چهار در دو بعد استفاده شد که در مدلهای مشابه دیده نمیشود. همچنین بهمنظور شبیهسازی پدیده جزر و مد، جبهه تر و خشک نیز در نظر گرفته شد. معادلات حاصل با استفاده از روش ضمنی با جهت متناوب حل شدند که ضمن ارضای دقت مناسب موردنظر، مجهولات با حل یک ماتریس پنج قطری در هر گام زمانی بهدست آمدند.مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Efficiency of Fenton Oxidation Process in Removal of Phenol in Aqueous Solutionsکارایی فرایند اکسیداسیون فنتون در حذف فنل از محلولهای آبی4652829FAمحمد ملکوتیاناستاد گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت،و مرکز تحقیات بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی کرمانمهدی اسدیدانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانJournal Article20100123<p style="text-align: justify;">Among the different compounds of water pollutants which generally discharge into water resources through raw wastewater and effluent, phenol is particularly important. This substance is an abundant compound which also enters into water resources naturally. Since phenol is a toxic substance and eliminating it through a biological method is difficult, using the process of Fenton Oxidation seems appropriate because of the facility and the possibility of application in different scales and also economic considerations. In this study, the efficiency of Fenton oxidation process in the removal of phenol from aqueous solutions is examined.Method: This is an experimental study which is carried out in laboratory scale. The solution under study is prepared synthetically from different phenol concentrations. The optimized parameters in Fenton process including pH, reaction time and dosage of H<sub>2</sub>O<sub>2</sub> and Fe<sup>2+</sup> were considered. Phenol concentration is measured using a spectrophotometer (UV-Vis) according to procedure of the standard method book. In the Fenton process, maximum phenol removal was found 96 % at following conditions pH=3-4, reaction time =30 min, 0.5 molar H<sub>2</sub>O<sub>2</sub> and 0.03 molar ferric sulfate. The results of this study showed that Fenton Oxidation process has a high efficiency in the removal of phenol from aqueous solutions.</p><p style="text-align: justify;" dir="RTL">از ترکیبات مختلف آلاینده آب که عمدتاً از طریق فاضلابهای خام و پسابها به منابع آب راه مییابند، فنل دارای اهمیت ویژهای است. این ماده ترکیب فراگیری است که از طریق طبیعی نیز وارد منابع آب میشود. از آنجایی که فنل مادهای سمّی است و حذف آن بهروش بیولوژیک مشکل است، استفاده از فرایند اکسیداسیون فنتون بهدلیل سهولت اجرا، امکان بهکارگیری آن در مقیاسهای مختلف و ملاحظات اقتصادی، مناسب بهنظر میرسد. در این مطالعه میزان کارایی فرایند اکسیداسیون فنتون در حذف فنل از محلول آبی مورد بررسی قرار گرفت. این مقاله حاصل یک مطالعه تجربی است که در مقیاس آزمایشگاهی انجام گرفت. محلول مورد آزمایش بهطور سنتتیک از غلظتهای مختلف فنل تهیه شد و تأثیر فرایند اکسیداسیون فنتون در حذف آن از محلول سنتتیک با توجه به متغیرهای pH، زمان اختلاط، و غلظت ماده اکسیدان مورد آزمایش قرار گرفت. اندازهگیری غلظت فنل با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر UV-vis طبق روشهای موجود در کتاب آزمایشهای شیمیایی استاندارد آب و فاضلاب انجام گردید. حذف 96 درصد فنل در غلظتهای بهینه H<sub>2</sub>O<sub>2</sub> 0/5 مولار، سولفات آهن 0/03 مولار، pH بهینه فرایند 4-3 و زمان مناسب اختلاط 30 دقیقه بهدست آمد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که فرایند اکسیداسیون فنتون بازده بالایی در حذف فنل از محلولهای آبی دارد. نتایج این تحقیق با نتایج مطالعات مشابهی که حذف فنل از فاضلاب روغن زیتون و همچنین حذف پنتا کلرو فنل بهکمک این فرایند را بررسی کردهاند، همخوانی داشت.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Determination of Sawdust Efficiency for Cyanide Removal from Aqueous Solutionsتعیین کارایی خاک اره در حذف سیانید از محلولهای آبی5358830FAعلی رضا رحمانیدانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانمحمد تقی صمدیاستادیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانمحسن قیمالیکارشناس بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانهادی متقیپورکارشناس بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدانJournal Article20100409<p style="text-align: justify;">The water resources pollution by municipal and industrial wastewater is a considerable problem. In this research, the efficiency of Holly, Sallow and Poplar sawdust as simple, economic and abundant materials were studied for the removal of cyanide from aqueous solutions. The synthetic polluted water samples were prepared by using of sodium cyanide in distillation water with concentration of 10, 30 and 50 mg L<sup>-1</sup> and effects of saw dust size (mesh of 20 and 70) and contact time (10-140 min) were studied. The results showed that the sawdusts had a uniform efficiency (60-70% and 71-83%) at 30 and 140 min. respectively. Also obtained results showed a direct relation with contact time and cyanide concentration and reversed relation with sawdust particle size. The results showed that the optimal contact time is 30 min. In this condition, the averages of adsorption capacity were obtained 1.25-1.38 and 1.34-1.52 mg CN/g sawdust for mesh 20 and 70 respectively. Based on the results, its availability and cheapness, the application of sawdust as an absorbent for the removal of cyanide from aqueous solutions is recommended.</p><p style="text-align: justify;"><strong>آلودگی منابع آبی با فاضلابهای شهری و صنعتی به یک مشکل قابل توجه تبدیل شده است. در پژوهش حاضر کارایی سه نوع خاک اره درختان راجی، بید و صنوبر بهعنوان یک ماده فراوان، ارزان قیمت و ساده در حذف سیانید از آبهای آلوده بررسی گردید. نمونه آب آلوده حاوی سیانید بهطور مصنوعی با اضافه کردن سیانید سدیم در آب مقطر در سه غلظت 10 ,30 و50 میلیگرم در لیتر تهیه و در مراحل جداگانه در مجاورت با خاک اره با دو مش 20 و 70 و در محدوده زمانی 10 تا 140 دقیقه قرار داده شد. نتایج نشان داد که کارایی حذف خاک ارههای مورد مطالعه تقریباً یکسان و در زمان تماس 30 و 140 دقیقه بهترتیب 70-60 و 83-71 درصد بود. این کارایی با غلظت سیانید و زمان ماند رابطه مستقیم و با اندازه ذرات رابطه عکس دارد. طبق نتایج، زمان تماس بهینه 30 دقیقه بود. در این شرایط، متوسط ظرفیت جذب خاک اره با مشهای 20 و 70 در محدوده 1/25 تا 1/52 میلیگرم سیانید جذب شده در گرم وزن خاک اره بود. با توجه به نتایج و همچنین ارزان بودن این ماده، استفاده از آن بهعنوان یک جاذب در حذف سیانید از محلولهای آبی پیشنهاد میگردد.</strong></p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Modeling of Residential Water Demand Using Random Effect Model,Case Study: Arak Cityمدلسازی تقاضای آب خانگی با استفاده از روش مدل عوامل تصادفی، مطالعه موردی: شهر اراک5968837FAسید حسن سجادی فردانشجوی دکترای اقتصاد ریاضی، دانشگاه دولتی ایروان ارمنستانناصر خیابانیاستادیار اقتصاد، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهرانJournal Article20100311<p style="text-align: justify;">The present study tries to apply the “Partial Adjustment Model” and “Random Effect Model” techniques to the Stone-Greay’s linear expenditure system, in order to estimate the "Residential Seasonal Demand" for water in Arak city. Per capita water consumption of family residences is regressed on marginal price, per capita income, price of other goods, average temperature and average rainfall. Panel data approaches based on a sample of 152 observations from Arak city referred to 1993-2003. From the estimation of the Elasticity-price of the residential water demand, we want to know how a policy of responsive pricing can lead to more efficient household water consumption inArakcity. Results also indicated that summer price elasticity was twice the winter and price and income elasticity was less than 1 in all cases.</p><p style="text-align: justify;" dir="RTL"><strong>در این مقاله، تابع تقاضای آب خانگی از تابع مطلوبیت استون-گری استخراج و با بهکارگیری مدل تعدیل جزیی و استفاده از روش اقتصادسنجی مدل عوامل تصادفی، تقاضای بلند مدت و کوتاه مدت آب شهر اراک در فصلهای مختلف و همچنین کل سال برآورد شد. دادهها ترکیبی و مربوط به 152 خانوار شهر اراک در سالهای 1382-1377 بود. پس از برآورد قیمت نهایی آب و انتخاب متغیرهای درآمد سرانه مصرف کننده، شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی، متوسط درجه حرارت و متوسط میزان بارندگی بهعنوان متغیرهای توضیحی، تابع تقاضای آب خانگی تخمین زده شد. درمجموع، کم کشش بودن تقاضای آب خانگی نسبت به درآمد و قیمت و همچنین مکمل بودن آب با سایر کالاها تأیید شد. نتایج نشان داد که کشش قیمتی و درآمدی فصل تابستان (جانشین مصارف بیرونی ) تقریباً دو برابر کشش قیمتی و درآمدی فصل زمستان (جانشین مصارف داخلی) بوده و کشش تقاضای بلند مدت از کوتاه مدت بیشتر است.</strong></p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001The Analyzing Quality Management in the Water and Wastewater Company of Semnan Province Using of EFQM Modelتجزیه و تحلیل مدیریت کیفیت در شرکت آب و فاضلاب استان سمنان با استفاده از مدل EFQM6975839FAمحمدرضا صفائیانکارشناس ارشد MBA ، کارشناس فنی شرکت آب و فاضلاب استان سمنانحبیبا... داناییاستادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه پیام نور، تهرانزینالعابدین رحمانیاستادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه پیام نور، ساریحمیدرضا ایزدبخشدانشجوی دکترای صنایع، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهرانJournal Article20100131<p style="text-align: justify;">The aim of research was analyzing the quality management based on EFQM model and required procedures for access to desired state in the Water and Wastewater Company of Semnan. The primary objective of this study was to determine score on basis EFQM model and recognizing weakness points and giving solutions for elimination its weakness. The statistical population size was the Water and Wastewater Company of Semnan province and sampling strategy was random classified . The information was collected by question aires and was classified in related table and analyzed by use of appropriate statistical (descriptive and comprehensive ) methods.The results showed that principles of EFQM model has considered to some extent in the Water and Wastewater Company of Semnan province but still needs more research for its application in this company. Finally a few practial suggestion and recommendation were made.</p>
<p style="text-align: justify;"> </p><p style="text-align: justify;" dir="RTL">موضوع این مقاله تجزیه و تحلیل مدیریت کیفیت بر اساس مدل EFQM و تعیین راهکارهای لازم بهمنظور دستیابی بهحالت مطلوب در شرکت آب و فاضلاب استان سمنان بود. هدف از این تحقیق تعیین امتیاز بر اساس مدل EFQM و تشخیص نقاط ضعف و ارائه راه حلهایی برای رفع نقاط ضعف این شرکت بود. جامعه آماری، شرکت آب و فاضلاب استان سمنان بوده و روش انتخاب نمونهها، نمونهگیری تصادفی طبقهبندی شده بود. اطلاعات توسط پرسشنامهها جمعآوری و در جدول مربوطه طبقهبندی شد و با استفاده از روشهای آماری مناسب (توصیفی و استنباطی) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل حاکی از آن بود که در شرکت آب و فاضلاب استان سمنان، اصول مدل EFQM تا حدی مورد توجه قرار گرفته است ولی برای توسعه و بهبود امتیاز شرکت راهکارهایی قابل ارائه است.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Evaluation of Crude Oil Toxicity in Zayandehrud Dam and Water Treated from Isfahan Water Treatment Plant Using Daphnia Magna and Bioassayارزیابی سمیّت نفت خام بر آب سد زایندهرود و تصفیهخانه آب اصفهان با استفاده از دافنیا مگنا و روش زیست آزمونی7680840FAمحسن سعدانیمربی دانشکده پیراپزشکی ابرکوه، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی شهید صدوقی، یزدحسین موحدیاناستاد گروه مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی اصفهانبهزاد جابریانکارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی اصفهانمریم فرجیکارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی اصفهاناحسان ابوییکارشناس ارشد گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علومپزشکی تهران، تهرانJournal Article20100113<p style="text-align: justify;">Crude oil is a very complicated composition and contains thousands of hydrocarbons with different structures. This study measured LC50 of crude oil in water samples taken from zayandehrud dam and treated water from Isfahan water treatment plant with different chemical and physical characteristics. Different crude oil concentrations (5 to 100 mg/l) were prepared in water samples that each contains ten <em>Daphnia</em>. The numbers of live Daphnia were counted 4, 24 and 48 hours after adding different crude oil concentrations. The results showed that at low turbidity and TDS, crude oil was much more toxic to <em>Daphnia</em></p><p style="text-align: justify;" dir="RTL">نفت خام یک ترکیب بسیار پیچیده و حاوی هزاران هیدروکربن با ساختار مختلف است. در این مطالعه غلظت کشنده 50 درصد ایجاد شده توسط نفت خام در نمونههای مختلف گرفته شده از سد زایندهرود تا خروجی تصفیهخانه آب اصفهان با خصوصیات شیمیایی و فیزیکی متفاوت محاسبه شد. غلظتهای مختلف نفت خام در آب از 5 تا 100 میلیگرم در لیتر در بشرهای جداگانه حاوی 10 عدد <em>دافنیا مگنا</em> آماده شد. تعداد <em>دافنیاهای</em> زنده بعد 4، 24 و 48 ساعت در غلظتهای مختلف شمارش و ثبت گردید. نتایج نشان داد که در نمونههای حاوی کدورت و جامدات محلول کمتر، میزان سمیّت برای <em>دافنیا مگنا</em> بیشتر است.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Improvement of Dune Sands by Residual Oil in Order to Use in Construction of Lagoonsاصلاح ماسههای بادرفتی بهکمک پسماند مواد نفتی برای ساخت لاگونهای تصفیه فاضلاب8189841FAالبرز حاجیاننیادانشجوی دکترای خاک و پی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهراناسماعیل افلاکیاستادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهرانJournal Article20101019<p style="text-align: justify;">This research which is based on experimental work, devoted to study the improvement and stabilization of dune sands in order to create strong layer and stabilize slope and floor construction of sewage Lagoons. Materials used stabilizing these soils are residual oil from the refinery. To confirm the effectiveness of the use of residual oil to improve the mechanical properties of the sand, various samples with different percentages were tested. In besides, the geotechnical and environmental tests were done. Results demonstrate that samples made with 5% oil have highest shear and unconfined compaction strength. It revealed that in compare with natural samples, cohesion and loading capacity highly increased and permeability decrease well. Percentage of fine aggregate, minerals and durability of oil in soil material were also investigated. Finally, effects of sewage on the samples were analyzed, and performance the oils were evaluated in order to use in lagoons.</p><p style="text-align: justify;" dir="RTL">در این مقاله بر اساس مطالعات آزمایشگاهی، تحقیق بر روی اصلاح و بهسازی ماسههای بادی بهمنظور ایجاد بستر مناسب و استفاده از آن در کفسازی و جدارهسازی لاگونهای فاضلاب انجام شد. موادی که برای اصلاح این خاکها در نظر گرفته شدند پسماندها و تفالههای مواد نفتی باقیمانده در برج تقطیر پالایشگاهها بود. برای تأیید صلاحیت کاربرد پسماندهای نفتی در ماسه منطقه، نمونههای مختلفی از ترکیب این مواد نفتی با ماسه محل ساخته شد و آزمایشهای ژئوتکنیکی و محیطزیستی انجام گرفت. نتایج بررسیها نشان داد که نمونههای ساخته شده با 5 درصد مواد نفتی، بالاترین مقاومت فشاری را داشتند. همچنین در این نمونهها در مقایسه با نمونههای طبیعی، چسبندگی و ظرفیت باربری افزایش قابل ملاحظه و همچنین نفوذپذیری کاهش چشمگیری داشت. در این تحقیق اثرات میزان پسماند مواد نفتی، درصد مواد ریزدانه، رطوبت اولیه و همچنین ماندگاری این مواد در ماسه های مذکور ارزیابی شد. همچنین اثر فاضلاب بر روی مقاومت نمونههای ساخته شده و همچنین اثرات محیطزیستی آن بررسی گردید.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Caspian Sea Level Predication Based on Fuzzy Regressor Systemپیشبینی تراز آب دریای خرز مبتنی بر سیستم تقریبگر فازی9098842FAفرهاد رمضانی موزیرجیدانشجوی دکترا، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساریمهدی یعقوبیاستادیار، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهدعبدالعظیم قانقرمهاستادیار ورئیس گروه پایشهای محیطی دریا، مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر، ساریJournal Article20100116<p style="text-align: justify;">The level of the Caspian Sea as the world's largest limited river basin is constantly fluctuating. The Importance of forecasting the Caspian Sea water level, in order to few meters fluctuation in recent decades and preventing future loss is considered to be essential. The agentes of water level regulator in Caspian sea are hydro climatology factors such as input series including rivers, rainfall and underground water and output including evaporation and discharge to Ghareboghaz gulf. Statistical techniques were used for modeling processes. Fuzzy techniques were also used for identification of the system and the time series prediction. In this article, a prediction of level fluctuating of this water area was suggested using combination of statistical combining statistical techniques and Fuzzy Systems. The Results of prediction experiments is exerted on the past data and advantage of the proposed method was shown according to the accuracy. Finally a 10-year forecast of the Caspian Sea level was presented.</p><p style="text-align: justify;" dir="RTL"><strong>تراز آب دریای خزر بهعنوان بزرگترین پهنه آبی بسته دنیا دائماً در حال نوسان است. اهمیت پیشبینی تراز آب دریای خزر با توجه به نوسانات چند متری دهههای اخیر و همچنین جلوگیری از زیانهای آینده امری ضروری محسوب میگردد. عامل تنظیم کننده تراز این پهنه آبی یکسری عوامل هیدروکلیمایی مانند ورودیها شامل رودخانهها، بارش و آبهای زیرزمینی و خروجیها شامل تبخیر و خروج به خلیج قره بغاز است. از تکنیکهای آماری میتوان بهمنظور مدلسازی فرایندها استفاده کرد. همچنین از تکنیکهای فازی برای شناسایی سیستم و پیشبینی سریهای زمانی استفاده میشود. در این مقاله با استفاده از ترکیب تکنیکهای آماری و سیستمهای فازی، یک روش پیشبینی از تغییرات تراز این پهنه آبی پیشنهاد شد. نتایج آزمایشهای پیشبینی بر روی دادههای گذشته اعمال گردید و مزایای روش پیشنهادی بر حسب دقت نشان داده شد و در نهایت یک پیشبینی 10 ساله از تراز آب دریای خزر ارائه گردید.</strong></p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Evaluation and Estimation of Water Balance Components in Arid Zone Catchments Using RS and GIS Case Study: Manshad Catchment, Yazd Provinceارزیابی و برآورد اجزای بیلان آبی در حوزههای مناطق خشک با بهکارگیری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی مطالعه موردی: حوزه آبخیز منشاد یزد99108851FAسمانه پورمحمدیدانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مناطق بیابانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزدمحمدتقی دستورانیدانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزدسید علیمحمد چراغیاستادیار پژوهشی، مرکز ملی تحقیقات شوری، یزدمحمدحسین مختاریکارشناس ارشد، پژوهشکده مناطق خشک و بیابانی، دانشگاه یزدمحمدحسن رحیمیانکارشناس آبیاری و زهکشی، مرکز ملی تحقیقات شوری، یزدJournal Article20101007<p>Today, water scarcity is one of the main problems around the world, especially in arid and semi arid regions. Iran is a country that is now faced with water scarcity. One of the effective solutions for water management in arid catchments is determination and analysis of water balance components. So this study has focused on determination of water balance components in arid-mountainous catchment of Manshad in Yazd province, during 2006-2007 cropping season. To estimate actual daily evapotranspiration (ETa) of the region, time series of MODIS images were acquired and used via the surface energy balance algorithm for land (SEBAL)methodology. Annual ETa then was calculated in the form of a pixel by pixel basis map. Also annual precipitation (P) and runoff (R) were calculated using rain gauge and hydrometric station records, respectively. Inaddition soil water storage of the catchment was estimated using double ring installation and infiltration rate measures. After determination of annual P and R, the ET component was calculated as the residual of water balance equation. Then the calculated ET was compared with the estimated ET of SEBAL methodology. Comparisons show the adequacy of SEBAL in estimation of actual ET at the studied condition. Finally, the results of the study show that a large portion of catchment available water wastes through evapotranspiration, nearly540 mm. The runoff and soil storage amounts of the studied year are about 117 and125 mm, respectively.</p>
<p> </p><p style="text-align: justify;" dir="RTL">امروزه کمبود آب در جهان یکی از اساسیترین مشکلاتی است که زندگی بشر را تحتالشعاع قرار داده است. این مشکل بیشتر از همه مناطق خشک و نیمه خشک را تحت تأثیر قرار میدهد. ایران با قرار گرفتن در کمربند خشک جهانی بیش از بسیاری از کشورها با مسئله بحران آب رو برو است. تعیین اجزای بیلان آبی در حوزههای خشک یکی از راهکارهای مؤثر در مدیریت منابع آب با توجه به شرایط کمبود آب است. لذا در تحقیق حاضر به برآورد بیلان آبی در حوزه خشک و کوهستانی منشاد واقع در استان یزد در سال آبی 86-85 پرداخته شد. بهمنظور برآورد تبخیر و تعرق در سطح حوزه منشاد که یکی از مهمترین اجزای بیلان آبی است، از تصاویر ماهوارهای مودیس و از روش الگوریتم سبال استفاده شد و در نتیجه تبخیر و تعرق واقعی حوزه نیز بهصورت روزانه و پیکسل به پیکسل در سال آبی 86-85 برآورد گردید. برای برآورد میزان بارش و رواناب حوزه با توجه به مجهز بودن منطقه به ایستگاههای هواشناسی و هیدرومتری از دادههای ثبت شده در این ایستگاهها استفاده شد. در نهایت جزء مربوط به تغییرات ذخیره حوزه نیز بهکمک اندازهگیری نفوذ سطحی با استفاده از استوانههای نفوذ برآورد شد. با برآورد اجزای بیلان آبی (به استثنای تبخیر و تعرق) و قرار دادن آنها در معادله، میزان تبخیر و تعرق واقعی حوزه محاسبه و با مقدار برآورد شده با الگوریتم سبال مقایسه گردید که نشانگر منطقی بودن نتایج الگوریتم سبال در برآورد مقدار تبخیر و تعرق در حوزه مذکور بود. در نهایت نتایج این تحقیق نشان داد که بیشتر هدر رفت آب در این حوزه توسط تبخیر و تعرق صورت میگیرد (540 میلیمتر در سال). هدر رفت بهوسیله رواناب و نفوذ، نزدیک بههم و بهترتیب 117 و 125 میلیمتر در سال آبی 86-85 بود.</p>مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهانمجله آب و فاضلاب1024-593622320111001Re-Engineering of Clarifiers in Isfahan Water Treatment Plant Using Lamella Systemمهندسی مجدد در کلاریفایرهای تصفیهخانه آب اصفهان از طریق نصب سیستم لاملا109115852FAمحسن معمارزادهمدیر تصفیهخانه آب اصفهان و دانشآموخته کارشناسی ارشد علوم خاک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان،اصفهانJournal Article20100302<p style="text-align: justify;">There are many methods for increasing efficiency of turbidity removal such as tube settler, rotating plate or gradient parallel plate. In this study was evaluated conventional sedimentation basin which equipped by lamella system. The pilot used in the study was made up of poleax glass hexagonal having effective height of 1.2m with hydraulic diameter of 50-80 mm. The slope of sedimentation basin was 60<sup>0</sup> at the basis of horizon. The lamella system was installed onto a segment which located 15<sup>0</sup> at the basis of center of sedimentation basin. The pilot was located in Isfahan Water Treatment Plant. In fact the segment isolates sedimentation basin into two compartments, first with lamella and another without it.The turbidity of influent and effluent in two compartments were evaluated by SPSS software and T-Student.The result showed that at same condition without lamella, the minimum, maximum and average turbidity removal efficiency in Isfahan Water Treatment Plant were about 0.9%, 54% and 18.9% respectively. But in compartment equipped by lamella system The removal were about 20%, 65% and 35.3%. It can be concluded that the turbidity removal efficiency will be increased if the sedimentation basin would equipped by lamella system.</p>
<p align="center"><strong> </strong></p><p style="text-align: justify;" dir="RTL">بهمنظور دستیابی به کارایی بهتر و بیشتر در حذف کدورت در حوضچههای تهنشینی تصفیهخانههای آب میتوان از لولههای شیبدار، صفحات دوار یا صفحات موازی شیبدار استفاده نمود. با هدف بررسی کارایی استفاده از حوضچههای تهنشینی متعارف مجهز شده به سیستم لاملا، پایلوت شش گوشه با قطر هیدرولیکی 50 تا 80 میلیمتر و زاویه 60 درجه و طول 1/2 متر طراحی و بر روی یک قطاع 15 درجه نسبت به مرکز(یک سل) یکی از حوضچههای تهنشین کننده تصفیهخانه آب اصفهان نصب شد. کدورت آب ورودی به حوضچه تهنشین کننده نسبت به کدورت آب خروجی از سرریز این قطاع و قطاع مشابه فاقد سیستم لاملا در همان حوضچه تهنشین کننده، در طول مدت یک سال و شرایط کاملاً طبیعی و یکسان با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری T، مورد مقایسه قرار گرفت. مشخص شد که در کدورتهای یکسان در صورت عدم استفاده از سیستم لاملا، درصد حذف کدورت توسط حوضچههای تهنشینی تصفیهخانه آب اصفهان حداقل 0/9، حداکثر 54/01 و بهطور میانگین 18/9 درصد است در صورتی که در قطاع مجهز شده به سیستم لاملا این اعداد بهترتیب 20، 65 و 35/3 درصد بود. این موضوع برتری قاطع عملکرد حذف کدورت در قطاع حوضچه تهنشینی مجهز شده به سیستم لاملا نسبت به قطاع متعارف حوضچه تهنشین کننده را نشان میدهد.</p>
<p style="text-align: justify;" dir="RTL"> </p>