مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
بررسی غلظت عناصر سنگین در آب و ماهیهای برداشت شده از دریاچه سد (مطالعه موردی: استان همدان، سد کلان ملایر)
1
14
FA
بهاره
لرستانی
0000000150168651
دانشیار گروه محیطزیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، همدان، ایران
saba12ir@yahoo.com
هاجر
مریخ پور
0000000251650412
استادیار علوم خاک، گروه کشاورزی، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران
hajar.merrikhpour@gmail.com
مهرداد
چراغی
0000000279188944
دانشیار گروه محیطزیست، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، همدان، ایران
cheraghi_md@yahoo.com
لیما
طیبی
استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و محیطزیست، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
lima_tayebi@yahoo.com
10.22093/wwj.2020.211930.2966
<strong>فلزات سنگین مشکل بزرگی در محیطزیست هستند و بهعلت سمیّت و توانایی زیادی که در تجمع بدن موجودات زنده دارند، به یک مشکل جهانی تبدیل شدهاند. با توجه به اهمیت موضوع، این پژوهش با هدف بررسی غلظت عناصر سنگین آرسنیک، کادمیم، کروم، مس، نقره، منگنز، نیکل و روی در نمونههای آب و ماهیهای برداشت شده از دریاچه سد کلان ملایر در استان همدان انجام شد. نمونههای آب و ماهی 5 بار در ماههای اردیبهشت، خرداد، شهریور، مهر و بهمن از 19 مکان از دریاچه سد کلان ملایر جمعآوری شدند. نمونههای آب و ماهی که شامل گونههای <em>Vimba vimba</em> و <em>Cyprinus carpio</em> هستند به آزمایشگاه منتقل شدند. نمونههای ماهی با 4 میلیلیتر اسید نیتریک و 1 میلیلیتر اسید پرکلریک هضم شدند. مقدار فلزات سنگین در آب و ماهی با استفاده از دستگاه ICP-AES تعیین شد و از نرمافزار SAS و آزمون دانکن 05/0 برای آنالیز دادهها استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین غلظت فلزات مورد بررسی از حد مجاز بیان شده در استانداردهای WHO، FAO، و USEPA برای مصارف شرب کمتر است. میانگین غلظت روی و کروم بهطور معنیداری بیشتر از سایر فلزات سنگین در نمونههای آب است. همچنین نتایج بیانگر غلظت بیشتر فلزات سنگین بهاستثنای فلز روی، در فصل بهار نسبت به سایر فصول است. میانگین غلظت فلزات سنگین در ماهی کپور در فصل بهار بهترتیب Zn> Ni> Cu> Cd> Hg> As> Mn است. همبستگی معنیداری بین تجمع فلزات سنگین در ماهی و غلظت فلزات سنگین در نمونههای آب وجود دارد. نتایج نشان داد که غلظت فلزات سنگین در بافت نمونههای ماهی با غلظت فلزات سنگین در نمونههای آب ارتباط دارد و انباشت فلزات سنگین در ماهی با افزایش غلظت فلزات سنگین در نمونههای آب افزایش مییابد. غلظت عناصر سنگین مورد بررسی در ماهیها از حد مجاز بیان شده در استانداردهای WHO، FAO کمتر است و هیچگونه مشکلی برای مصارف انسانی ایجاد نخواهد کرد.</strong>
فلزات سنگین,آب,دریاچه سد,ماهی,تجمع زیستی
https://www.wwjournal.ir/article_119052.html
https://www.wwjournal.ir/article_119052_71047de22c7174f1e6d2c21bbb7b31bf.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
بهکارگیری ارزیابیچرخه حیات (LCA) در بررسی اثرات محیطزیستی سامانه نمکزدایی کنگان
15
34
FA
مرتضی
بخشایش
دانشجوی دکترا، گروه محیطزیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
mbakhshayesh@ut.ac.ir
مریم
فراهانی
استادیار، گروه محیطزیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
mfarahani@riau.ac.ir
آزیتا
بهبهانی نیا
استادیار، گروه محیطزیست، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران
azitabehbahani@yahoo.com
10.22093/wwj.2020.214063.2973
<strong><strong>محدودیت منابع آب شیرین، بهعنوان مهمترین چالش فراروی مدیریت منابع آب کشور، نمکزدایی آب دریا را بهعنوان یکی از گزینههای مناسب در بهکارگیری منابع آب نامتعارف در برخی مناطق کشور مطرح کرده است. با توجه به عدم درک جامع از اثرات محیطزیستی سامانههای نمکزدایی، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات محیطزیستی احتمالی سامانه نمکزدایی کنگان انجام شد. در این پژوهش، روش ارزیابی چرخه حیات استفاده شد. به نحوی که پس از تهیه لیست کاملی از موجودی مواد و انرژی در تمامی مراحل تولید آب شیرین در سامانه نمکزدایی کنگان، با بهرهگیری از روش ارزیابی Impact 2002+ نسخه (15/2) و نرمافزار SimaPro 9 اثرات محیطزیستی تمامی مراحل فرایند نمکزدایی آب دریا بر طبقات اثر پتانسیل گرمایش جهانی، کاهش انرژیهای تجدیدناپذیر، تخریب لایه ازن، سمیت در اکوسیستمهای آبی و خشکی و اثرات سرطانزایی بررسی شد. بر اساس نتایج بهدست آمده، بیشترین اثر محیطزیستی مربوط به تغییرات اقلیمی و کاهش منابع اولیه است. بهطوری که به ازای تولید 1 مترمکعب آب شیرین معادل 224/3 کیلوگرم دیاکسید کربن تولید میشود و 035/55 مگاژول کاهش در منابع اولیه ایجاد میشود. همچنین تأمین انرژی الکتریکی از بین مراحل چرخه نمکزدایی آب دریا بیشترین سهم را در ایجاد همه طبقات اثر به جز تخریب لایه ازن و یوتریفیکاسیون نشان داده است. با توجه به سهم حداکثری انرژی در اثرات محیطزیستی فرایند نمکزدایی آب دریا، بهکارگیری منابع انرژی تجدیدپذیر میتواند نقش بهسزایی در کاهش اثرات زیستمحیطی این سامانهها داشته باشد.</strong></strong>
ارزیابی چرخه حیات,خلیج فارس,نمکزدایی,شیرینسازی,اثرات محیطزیستی
https://www.wwjournal.ir/article_119716.html
https://www.wwjournal.ir/article_119716_ba7aaefeeeb65802b1815ca4856e11f1.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
ساخت غشای اسمز مستقیم ماتریس ترکیبی الیاف میانتهی پلی سولفون-دیاکسید تیتانیوم برای نمکزدایی از آب
35
49
FA
امین
سهیل
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی شیمی، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران
amin.soheil1988@gmail.com
مسعود
راهبری سی سخت
استادیار، گروه مهندسی شیمی، واحد گچساران، دانشگاه آزاد اسلامی، گچساران، ایران
rahbarisisakht@gmail.com
10.22093/wwj.2020.201284.2925
<strong>با افزایش سریع جمعیت جهان، تقاضای آب افزایش یافته و نشان میدهد که بحران آب در آینده جدیتر میشود. بنابراین نمکزدایی از آب نقش مهمی در حل بحران آب ایفا میکند. در این پژوهش غشاهای الیاف میانتهی پلیسولفون با استفاده از غلظتهای مختلف نانوذرات دیاکسید تیتانیوم بهروش جدایش فازی ساخته شدند و یک لایه نازک پلیآمیدی به روش پلاریزاسیون سطحی بر روی سطح خارجی آنها ساخته شد. ساختار و مشخصات غشاها بررسی شدند و از آنها برای نمکزدایی از آب در فرایند اسمز مستقیم استفاده شد. نتایج فرایند اسمز مستقیم نشان داد که شار عبور آب غشای ساخته شده بدون استفاده از نانوذرات L.m<sup>-2</sup>.h<sup>-1</sup> 5/15 است که با اضافه کردن 5/0 درصد وزنی نانوذرات به ساختار غشا، شار عبور آب با حدود<br /> 103 درصد افزایش به L.m<sup>-2</sup>.h<sup>-1</sup> 4/31 رسیده است. با افزایش غلظت نانوذرات به 1 درصد وزنی شار عبور آب نسبت به غشای ساخته شده با 5/0 درصد وزنی حدود 20 درصد کاهش یافته و به L.m<sup>-2</sup>.h<sup>-1</sup> 26/1 رسید. شار نفوذ معکوس نمک غشای ساخته شده بدون نانوذراتg.m<sup>-2</sup>.h<sup>-1</sup> 6/3 است که با اضافه کردن 5/0 درصد وزنی نانوذرات به مقدارg.m<sup>-2</sup>.h<sup>-1</sup> 3/7 کاهش یافت. با افزودن 1 درصد وزنی نانوذرات شار نفوذ معکوس نمک غشا به مقدارg.m<sup>-2</sup>.h<sup>-1</sup> 3/1 کاهش یافت. بهطور کلی میتوان نتیجه گرفت که غشای ماتریس ترکیبی الیاف میانتهی ساخته شده با 5/0 درصد وزنی دیاکسید تیتانیوم دارای ساختار و مشخصاتی مناسب برای استفاده در فرایند اسمز مستقیم برای نمکزدایی از آب است.</strong>
غشای ماتریس ترکیبی الیاف میانتهی پلیسولفون-دیاکسید تیتانیوم,لایه پلیآمیدی,نمکزدایی از آب,فرایند اسمز مستقیم
https://www.wwjournal.ir/article_119762.html
https://www.wwjournal.ir/article_119762_1135f4d563a99a677a469619eac4da67.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
حذف کربن و مواد مغذی از فاضلاب صنعتی با استفاده از لجن گرانولی هوازی
50
62
FA
آذر
اسدی
استادیار، گروه شیمی کاربردی، دانشکده نفت و گاز گچساران، دانشگاه یاسوج، گچساران، ایران
a.asadi@yu.ac.ir
صادق
نارکی
دانشجوی کارشناسی، گروه شیمی کاربردی، دانشکده نفت و گاز گچساران،
دانشگاه یاسوج، گچساران، ایران
sadeghnaraki@gmail.com
10.22093/wwj.2020.218742.2986
<strong>با توجه به افزایش سختگیرهای قوانین محیطزیست حذف کربن و مواد مغذی از فاضلاب یک جنبه کلیدی و اصلی در پژوهشها است که حذف همزمان آنها دریک بیوراکتور تأثیر بهسزایی در کم کردن حجم راکتور و مصرف انرژی دارد. در این پژوهش، عملکرد یک راکتور منقطع هوازی با لجن گرانولی برای دفع کربن و مواد مغذی از فاضلاب صنعتی بررسی شد. این پژوهش با استفاده از دو متغیر مستقل مهم شامل زمان هوادهی و غلظت زیست توده انجام شد. گرانولهای هوازی در راکتور </strong><strong>SBR</strong><strong> بهدست آمدند و در مرحله بعد آزمایشها بر اساس طرح مرکب مرکزی با پنج سطح از غلظت زیست توده<br /> 2000 تا 5000 میلیگرم در لیتر و زمان هوادهی 6 تا 24 ساعت انجام شد. هشت پارامتر بهعنوان پاسخ فرایند اندازهگیری و محاسبه شد. نتایج نشان داد که حداکثر مقدار حذف کل کربن آلی در غلظت جامد معلق 5600 میلیگرم در لیتر و حداکثر زمان هوادهی 24 ساعت، 07/69 درصد بهدست آمد. حداکثر کارایی حذف نیتروژن کل به مقدار 5/47 درصد بهدست آمد که حذف کم نیتروژن کل شرایط راهبری را بهسمت کاهش سطح اکسیژن از 7 به 3 میلیگرم در لیتر سوق داد. کاهش اکسیژن محلول با حالت هوادهی طولانی منجر به افزایش حذف نیتروژن کل و کاهش کارایی حذف </strong><strong>TCOD</strong><strong>، </strong><strong>nbCOD</strong><strong> و </strong><strong>BOD</strong><strong> شد. بهصورت کلی لجن گرانولی عملکرد نسبتاً خوبی برای حذف کربن نشان داد، اگرچه با هوادهی متناوب حذف مواد مغذی از فاضلاب میتواند ارتقا پیدا کند.</strong>
حذف همزمان کربن و مواد مغذی,لجن گرانولی هوازی,SBR,فاضلاب صنعتی
https://www.wwjournal.ir/article_120495.html
https://www.wwjournal.ir/article_120495_ad0a2599e3773931889dcabaab0bd19f.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
نیتراتزدایی از آب چاههای شرب با دنیتریفیکاسیون هتروترفیک با منبع کربنی اسید سیتریک و ازنزنی
63
77
FA
حمید
روشن روان
دانشجوی دکترای مهندسی محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی و محیطزیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
hroshanravan@yahoo.com
سید مهدی
برقعی
0000-0002-9825-9832)
استاد، گروه مهندسی محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی و محیطزیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
mborghei@sharif.edu
امیر حسام
حسنی
0000-0003-2569-5446
استاد، گروه مهندسی محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی و محیطزیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
ahh1346@gmail.com
رمضان
واقعی
استادیار، گروه مهندسی آب و محیطزیست،
دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران
rvagheei@gmail.com
10.22093/wwj.2020.201484.2928
<strong>فرایند دنیتریفیکاسیون بیولوژیکی هتروتروف یکی از مؤثرترین و اقتصادیترین فرایندهای شناخته شده حذف نیترات از آب آشامیدنی محسوب میشود. در پژوهشهای مختلف انجام شده تاکنون، از منابع کربنی مانند اسید استیک، متانول، اتانول، گلوکز بهعنوان منبع کربنی باکتریهای هتروتروف استفاده شده است. یکی از چالشهای اساسی استفاده از این منابع کربنی در آب شرب، باقی ماندن اجتنابناپذیر مقداری کربن آلی در آب و همچنین هزینه تأمین این منابع کربنی در مقیاسهای اجرایی است. در این پژوهش با هدف غلبه بر این چالشها از اسید سیتریک خوراکی تولیدی از چغندرقند بهعنوان یک منبع کربنی بیضرر، نسبتاً اقتصادی و در دسترس استفاده شد. همچنین برای حذف باقیمانده ناچیز کربن در آب نیتراتزدایی شده خروجی از ازنزنی، بهعنوان یک فرایند دو منظوره هم برای اکسیداسیون کربن ناچیز باقیمانده در آب و هم ضدعفونی نمودن آب تصفیه شده استفاده شد. پژوهشهای پایلوت این فرایند، در مدت بهرهبرداری حدود یک سال روی آب طبیعی یکی از چاههای استان خراسان شمالی با غلظت نیترات معادل </strong><strong> </strong><strong>as NO<sub>3</sub></strong><strong>ppm</strong><strong> 10±104 نشان داد که در بیوراکتورهای ستونی پر شده با چهار مدیای مختلف، شامل گراول رودخانهای، پلاستیک پلیپروپیلن، پلاستیک پلیاتیلن و سنگ پامیس با نسبت کربن به نیتروژن در محدوده استوکیومتری و زمان ماند بیش از 4 ساعت و بدون نیاز به افزودن هیچگونه ماده شیمیایی دیگر به آب طبیعی چاه میتوان به کارایی حذف بیش از 85 درصدی دست یافت. در غلظتهای کربن تزریقی در حدود 5/1 برابر مقدار استوکیومتری و زمانهای ماند در حدود 5 تا 7 ساعت نیز میتوان به کاراییهای حذف بیش از 95 درصدی دست یافت. ازنزنی آب نیتراتزدایی شده خروجی نیز نشان داد که به خوبی میتوان غلظتهای کربن ناچیز باقیمانده در آب را با زمان ازنزنی حدود 30 تا 60 دقیقه از</strong><strong>15 تا </strong><strong>ppm as COD</strong><strong>30 </strong><strong>به نزدیک صفر تقلیل داد.</strong>
حذف نیترات,آب آشامیدنی,دنیتریفیکاسیون هتروتروفیک,اسید سیتریک خوراکی,ازنزنی
https://www.wwjournal.ir/article_120820.html
https://www.wwjournal.ir/article_120820_bc952ab6e5ea744dba31f056392dc1f0.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
ارائه مدل مفهومی توسعه بازاریابی داخلی با در نظرگرفتن نقش بنیادین نگرش اقتصادی به صنعت آب و فاضلاب در بهبود عملکرد
78
89
FA
ابراهیم
یزدی یان
دانشجوی دکترا، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران
javad.yazdian@yahoo.com
موسی
احمدی
استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران
musa.ahmadi@gmail.com
محمود
نورایی
استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران
mnoor20@yahoo.com
10.22093/wwj.2020.207481.2946
<strong>با توجه به نوع ساختار شرکتهای آب و فاضلاب با اجرای زیرسیستمهای توسعه بازاریابی داخلی که از جمله آن نگرش اقتصادی به این صنعت است میتوان بر اقتصادی نمودن فعالیتها و ارائه خدمات بهینه و بههنگام به مشتریان گامهای اساسی برداشت و از هزینه کردهای غیرضروری در سازمان جلوگیری کرد. این پژوهش با ارائه مدلی مفهومی و با در نظر گرفتن نقش بنیادین نگرش اقتصادی به صنعت آب بهعنوان یکی از ابعاد کلیدی توسعه بازاریابی داخلی بهدنبال بهبود عملکرد در صنعت آب و فاضلاب است. در این پژوهش روش تجزیه و تحلیل ساختاری تفسیری است که با استفاده از این روش، دادهها از طریق مصاحبه جمعآوری، پردازش و مدل مفهومی ارائه شد. نتایج بهدست آمده از پژوهش بیانگر آن است که مطابق با مدل مفهومی ارائه شده در این پژوهش ُبعد نگرش اقتصادی به صنعت آب با قدرت نفوذ بسیار زیاد بهعنوان بنیادیترین و تأثیرگذارترین ُبعد توسعه بازاریابی داخلی شناخته شده است. طبق روش تحلیل ابعاد ناحیه پیوندی بهویژه بُعد نگرش اقتصادی به صنعت آب در نمودار قدرت نفوذ- وابستگی جزء کلیدیترین ابعاد توسعه بازاریابی داخلی محسوب شده و در همین راستا تدوین نظامنامه برونسپاری بهمنظور بهبود عملکرد در صنعت آب و فاضلاب لازم و ضروری است.</strong>
<strong> </strong>
توسعه بازاریابی داخلی,نگرش اقتصادی به صنعت آب,بهبود عملکرد
https://www.wwjournal.ir/article_120822.html
https://www.wwjournal.ir/article_120822_d160800202def69a9e9b714ee8b75ccf.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
طراحی سیستمهای بهرهبرداری تلفیقی منابع آب بر مبنای اعتمادپذیری: مقایسه رویکردهای سیکلی و غیرسیکلی
90
101
FA
مینا
خسروی
کاندیدای دکتری مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشکده عمران،دانشگاه علم وصنعت ایران، تهران، ایران
mina.khosravi100@gmail.com
عباس
افشار
0000-0001-8891-3426
استاد، گروه مهندسی عمران، دانشکده عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
a_afshar@iust.ac.ir
امیر
مولاجو
کاندیدای دکتری مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشکده عمران، دانشگاه علم وصنعت ایران، تهران، ایران
amolajou@yahoo.com
10.22093/wwj.2020.201234.2924
<strong><strong>بهرهبرداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی از زمان معرفی توسعه پایدار منابع آب مورد توجه زیادی قرار گرفته است. سیستم ذخیره سیکلی، گونهای از سیستمهای تلفیقی منابع آب است که در آن دو زیرسیستم آب سطحی و زیرزمینی ضمن تأمین نیازهای تعهد شده، یک حلقه تعاملی بینابینی را بهوجود میآورند. تبادل سیکلی آب تنظیم شده بین مخزن سطحی و زیرزمینی، عنصر اصلی سیستم ذخیره سیکلی است که آن را از بقیه سیستمهای تلفیقی رایج منابع آب که در این پژوهش از آن تحت عنوان سیستم غیرسیکلی یاد شده است، متمایز میکند. در این پژوهش، مدلهای طراحی بر مبنای اعتمادپذیری سیستمهای ذخیره سیکلی و غیرسیکلی با اهداف کمینه کردن هزینههای ساخت و بهرهبرداری و ماکسیمم کردن اعتمادپذیری تخصیص آب به بخش کشاورزی فرموله شدند. نتایج نشان داد که عملکرد سیستم ذخیره سیکلی با ذخیره مؤثر آب در آبخوان در فصل (سال)های مرطوب و استفاده از آن در دورههای خشکسالی بهطور قابلتوجهی بهبود مییابد. بهطوری که بهمنظور برآورده ساختن کامل نیاز آبی، هزینه طراحی سیستم با استراتژی سیکلی، 4/90 میلیارد ریال نسبت به استراتژی غیرسیکلی کاهش مییابد. همچنین با صرف هزینه مشخص، اعتمادپذیری در استراتژی سیکلی نسبت به استراتژی غیرسیکلی بهصورت چشمگیری بهبود مییابد. علاوه بر این طراحی سیکلی سیستم در مقایسه با طراحی غیرسیکلی آن، بهطور ضمنی احتمال وقوع سیل در پاییندست را به مقدار قابلتوجهی کاهش میدهد.</strong></strong>
توسعه پایدار,بهرهبرداری تلفیقی,سیستم ذخیره سیکلی,سیستم ذخیره غیرسیکلی,طراحی بر مبنای اعتمادپذیری
https://www.wwjournal.ir/article_120881.html
https://www.wwjournal.ir/article_120881_8aeae85936e123de36092f5d7cb5ee92.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
مناطق فرودست شهری و روایت ساکنان از ارائه خدمات شرکت آب و فاضلاب (اتنوگرافی نهادی مناطق فرودست شهری شهر سنندج)
102
119
FA
حسین
دانش مهر
استادیار، گروه جامعهشناسی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
hdaneshmehr@yahoo.com
عثمان
هدایت
0000-0003-2546-6694
دانشجوی دکتری، گروه جامعهشناسی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی،
دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
osmaanhedayat68@gmail.com
10.22093/wwj.2020.217387.2981
<strong><strong>این پژوهش در پی ارائه روایت ساکنان مناطق فرودست شهر سنندج از ارائه خدمات و امکانات شهری است. در همین راستا، از رویکرهای توسعه پایدار شهری و بازآفرینی شهری برای توضیح این موضوع بهرهمند شدیم. با توجه به موضوع و هدف مورد بحث، از روش اتنوگرافی نهادی که پژوهشگر بهوسیله آن در پی آشکار کردن وضع موجود و سپس ارائه راهکارها برای تغییر وضعیت مطلوب است، استفاده شد. بنابراین دادهها از طریق مصاحبه نیمهساختیافته تا زمان اشباع نظری با 20 نفر از مشترکین و ٧ نفر از کارشناسان شرکت آب و فاضلاب شهری استان کردستان بهدست آمد و همچنین آمار و اسناد مربوطه جمعآوری شد. مقولات اولیه در قالب ٢٤ مقوله که از آنها ٨ مقوله ثانویه خدماترسانی مناقشهبرانگیز، کیفیت مدیریت فنی، ضعف مدیریت فنی، فقدان هماهنگی در اتفاقات، فقدان همکاریهای بین سازمانی، زیرساختهای نامتناسب شبکه، ناهماهنگی در مشتریمحوری، ابهام قبض و مبالغ بودند که از مقولات اولیه بیرون کشیده شدند و از این مقولات ٢ مقوله هستهای طرد ساختاری، طرد نهادی و فقدان هماهنگی در اجرا و ابهامات قبوض استخراج شد. نتایج نشاندهنده عدم توسعه پایدار شهری در مناطق بررسی شده و بهتبع کاهش کیفیت مناسب زندگی است که این امر با چالشهای ساختاری و نهادی در رابطه با ساکنان این مناطق از نظر بهرهمندیشان از امکانات شهری نمود یافته است. همچنین فقدان هماهنگی در اجرا و ابهامات قبضی مربوط به شرکت آب و فاضلاب موجب تشدید این روند شده است. بنابراین بازآفرینی شهری در زمینه توسعه زیرساختهای شبکه آب و فاضلاب، حفظ و حراست از شبکه و همچنین شفافسازی در ارائه قبوض و ارتقای مشتریمداری لازم است تا کمیت و کیفیت خدماترسانی را در این مناطق افزایش یابد.</strong></strong>
مناطق فرودست,شهر سنندج,شرکت آب و فاضلاب,اتنوگرافی نهادی,طرد ساختاری,طرد نهادی
https://www.wwjournal.ir/article_121659.html
https://www.wwjournal.ir/article_121659_eadd6e4e0ab01567bfb4b48dd72e765d.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
شناسایی ریسک زیرساختهای حیاتی سیستم فاضلاب شهری با رویکرد پدافند غیرعامل
120
131
FA
مهناز
میرزاابراهیم طهرانی
استادیار، گروه آموزشی مهندسی محیطزیست دانشکده فنی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران شمال، تهران، ایران
tehrani.mah@gmail.com
نیما
پیشرو
کارشناسی ارشد ژئوتکنیک، انجمن علمی پدافند غیرعامل ایران، تهران، ایران
nimapishro@yahoo.com
10.22093/wwj.2020.225964.3007
<strong>سیستمهای جمعآوری، انتقال و تصفیه فاضلاب از زیرساختهای اولیه هر شهر محسوب میشوند که باید بهگونهای طراحی شوند که کمترین آسیبپذیری را در زمان بحرانهای ناشی از وقوع اختلالهای تعمدی یا غیرعمدی داشته باشند. بنابراین رعایت اصول پدافند غیرعامل و ایمنسازی در بخش فاضلاب برای مصونسازی و کاهش آسیبپذیری با هدف استمرار خدمات ضروری، حفاظت از تأسیسات و تجهیزات فاضلاب، تأمین نیازهای مردم، حفاظت از جان مردم (جلوگیری از انتشار آلودگیهای میکربی و شیمیایی)، تداوم اداره و مدیریت مردم (جلوگیری از نارضایتی و ایجاد هرجومرج) و بهتبع آن پایدارسازی مدیریت عالی کشور، امری ضروری و اجتنابناپذیر است. این پژوهش، به شناسایی ریسکهای متوجه زیرساخت حیاتی سیستم فاضلاب شهری با رویکرد پدافند غیرعامل بهعنوان اولین گام برای بررسی پایداری سیستمهای فاضلاب شهری پرداخته و نکاتی مغفول مانده در طراحی و احداث سیستمهای شبکه جمعآوری، انتقال و تصفیه فاضلاب را ارائه میدهد. روش این پژوهش توصیفی پیمایشی و نوع پژوهش کاربردی است و میان ریسک یا خطر بالفعل و تهدید یا خطر بالقوه تمایز قائل شده و بهطور هموزن به بررسی وضعیت پارامترهای دارایی، تهدید و آسیبپذیری در طراحی و احداث سیستمهای فاضلاب شهری پرداخته است. نتایج پژوهش حاکی از عدم کفایت آییننامهها و روشهای طراحی سیستمهای فاضلاب شهری در کشور ایران برای حفاظت و افزایش پایداری و تابآوری سیستمهای پیشگفته بوده و بنابراین راهحلهای دانش پدافند غیرعامل میتواند مکمل مناسبی برای روشهای موجود طراحی و احداث سیستمهای فاضلاب شهری در نظر گرفته شوند. همچنین نتایج پژوهش نشان میدهد که این سیستمها در شهرهای کشورمان، با کمترین توجه به اصول پدافند غیرعامل، طراحی یا احداث شدهاند. بر اساس یافتههای این پژوهش و ماهیت سیستمهای فاضلاب شهری، 48 نوع تهدید و نقاط ضعف و آسیبپذیریهای جدی سیستمهای فاضلاب شهری احصا شدند.</strong>
<strong> </strong>
ارزیابی ریسک,زیرساخت حیاتی,فاضلاب,آسیبپذیری,پدافند غیرعامل
https://www.wwjournal.ir/article_121662.html
https://www.wwjournal.ir/article_121662_1f9bb54b7aaeede7dc33ddabed8fce81.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
حذف رنگزای ریاکتیو با استفاده از نانوکامپوزیت مغناطیسی پلیمری از محلول آبی
132
144
FA
رضا
حاجیسیدمحمدشیرازی
استادیار، گروه منابع آب، دانشکده محیطزیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
shirazi.iau@gmail.com
مهساسادات
میرعلینقی
استادیار، گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، واحد ورامین- پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران
m_miralinaghi@iauvaramin.ac.ir
الهام
منیری
دانشیار، گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین- پیشوا، ورامین، ایران
moniri30003000@yahoo.com
سیداحسان
رکنی
دانشآموخته مهندسی محیطزیست، دانشکده محیطزیست، واحد علوم و تحقیقات،
دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
ehsanrokni714@gmail.com
10.22093/wwj.2020.215705.2976
<strong><strong>آلایندههای رنگی حاصل از صنایع مختلف بهدلیل سمّی بودن و تجزیهناپذیری تهدیدی جدی برای سلامت انسان و محیطزیست بهشمار میروند. در این پژوهش، یک نانوکامپوزیت مغناطیسی اصلاح شده با پلیاتیلن ایمین (PEI/MGO) سنتز شد و بهعنوان جاذب برای حذف سریع، مؤثر و اقتصادی یک رنگزای ریاکتیو از محلول آبی بهکار رفت. کارایی PEI/MGO در حذف رنگزای ریاکتیو از محلول آبی بهروش جذب سطحی در یک سامانه ناپیوسته بررسی شد. ویژگیهای سطحی PEI/MGO با FESEM شناسایی شد. جذب رنگزا روی جاذب با طیفبینی FTIR تأیید شد. دادههای تجربی جذب سطحی با مدلهای سینتیکی شبهمرتبه اول و دوم بهروش رگرسیون خطی برازش شد. مدلهای لانگمیر و فروندلیچ برای توصیف همدماهای تعادلی جذب بهکار برده شدند. ظرفیت جذب سطحی با pH ارتباط عکس و با زمان تماس، دما و غلظت اولیه رنگزا ارتباط مستقیم داشت. درصد حذف رنگزا با استفاده از نانوکامپوزیت سنتزی در pH برابر 3، زمان تماس 45 دقیقه، و دمای 328 درجه سلسیوس بیش از 3±90 درصد بود. فرایند جذب از مدل سینتیکی شبهمرتبه دوم و مدل همدمای فروندلیچ پیروی کرد. حداکثر ظرفیت جذب سطحی PEI/MGO در دمای 298 درجه سلسیوس، 33/208 میلیگرم بر گرم بهدست آمد. بنابراین نتایج، جاذب سنتزی توانایی بالقوه مطلوبی برای حذف رنگزای ریاکتیو از محلول آبی دارد.</strong></strong>
نانوکامپوزیت,حذف رنگزا,جذب سطحی,جداسازی مغناطیسی,روش خطی
https://www.wwjournal.ir/article_122443.html
https://www.wwjournal.ir/article_122443_9fb41240efdeaf63da747192d4d44766.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
بررسی آلودگی رودخانه گوهررود به باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک
145
161
FA
فاطمه
صابری نیا
فارغالتحصیل کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
f67_saberinia@yahoo.com
محمدباقر
فرهنگی
استادیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
m.farhangi@guilan.ac.ir
نفیسه
یغماییان مهابادی
استادیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
yaghmaeian_na@yahoo.com
نسرین
قربانزاده
استادیار، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
nasrin.ghorbanzadeh@gmail.com
10.22093/wwj.2020.192608.2897
<strong>فاضلابهای شهری و پسابهای کشاورزی مهمترین منبع آنتیبیوتیکها و ریزجانداران مقاوم به آنها هستند و رودخانهها بهعنوان محل ورود اینها از مهمترین مسیرهای پخش این آلودگیها بهشمار میروند. هدف این پژوهش بررسی تغییرات جمعیت باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیکهای مختلف در رودخانه گوهررود بود. از آب و رسوب کف رودخانه در سه نقطه در طول رودخانه با تمرکز بر شهر رشت و در پاییز و زمستان 1395 و بهار و تابستان 1396 نمونهبرداری شد. تعداد باکتریهای هتروتروف و کلیفرم در محیط کشتهای نوترینت آگار و ائوزین متیلنبلو آگار دارای </strong><strong>µg/mL</strong><strong> 100 از آنتیبیوتیکهای سفالکسین، جنتامایسین، داکسیسایکلین، سیپروفلوکساسین و تریمتوپریم، بهروش پلیت کانت شمارش شدند. از ویژگیهای شیمیایی آب نیز </strong><strong>pH</strong><strong> و </strong><strong>EC</strong><strong> اندازهگیری شدند. دادههای مربوط به تعداد باکتریها با استفاده از نرمافزار </strong><strong>SAS</strong><strong> به روش اندازههای تکرار شده با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی آنالیز شدند. با عبور رودخانه از شهر، </strong><strong>pH</strong><strong> و </strong><strong>EC</strong><strong> آب افزایش یافت. میانگین </strong><strong>EC</strong><strong> در فصل بهار و تابستان بیش از 5/2 برابر میانگین آن در فصل پاییز و زمستان بود. تعداد باکتریهای هتروتروف و کلیفرم آب و رسوب با عبور رودخانه از شهر افزایش یافت. میانگین تعداد هتروتروفها و کلیفرمهای مقاوم به آنتیبیوتیک در آب بهترتیب</strong><strong>Log</strong><strong>CFU/mL</strong><strong>74/3 و 79/2 و میانگین تعداد هتروتروفها و کلیفرمهای مقاوم به آنتیبیوتیک در رسوب بهترتیب<br /> </strong><strong>Log</strong><strong>CFU/g</strong><strong> 74/5 و 37/5 بود. روند مقاومت باکتریهای هتروتروف و کلیفرم آب و رسوب در برابر آنتیبیوتیکها بهصورت سفالکسین< جنتامایسین< سیپروفلوکساسین< داکسی سایکلین< تریمتوپریم بود. روند میانگین تعداد کلیفرمهای آب و رسوب و تعداد باکتریهای هتروتروف رسوب در فصول مختلف بهصورت زمستان<پاییز<تابستان< بهار بود. با توجه به یافتههای این پژوهش آب رودخانه گوهررود آلوده به باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک و بهویژه باکتریهای مقاوم به سفالکسین بوده و اگر از آب رودخانه در آبزیپروری و آبیاری کشتزارهای پاییندست در کشاورزی استفاده شود، ممکن است باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک و ژنهای مقاومت در آنها در اکوسیستمهای دیگر پخش شده و وارد زنجیره غذایی انسان شوند.</strong>
باکتریهای هتروتروف,سفالکسین,کلیفرم,هدایت الکتریکی
https://www.wwjournal.ir/article_122888.html
https://www.wwjournal.ir/article_122888_803f880daf64986a3fb59a6ef22349b1.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
تحلیل ریسک استفاده از پساب شهری برای مصارف کشاورزی و صنعت با استفاده از مدل شبکههای بیزین
162
179
FA
جواد
شفیعی نیستانک
دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران
j.shafiee88@ut.ac.ir
عباس
روزبهانی
0000-0002-8458-4538
دانشیار، گروه مهندسی آب، پردیس ابوریحان،
دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران
roozbahany@ut.ac.ir
سید ابراهیم
هاشمی گرم دره
0000-0003-3727-0111
استادیار، گروه مهندسی آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایران
sehashemi@ut.ac.ir
10.22093/wwj.2020.237516.3044
<strong>پسابهای شهری بهدلیل آن که مقدار کمیت و کیفیت آنها توسط بشر کنترل میشود، منبع مناسبی برای تخصیص به کاربریهای مختلف برای مصارف غیرخانگی است اما دارای محدودیتهایی نیز هستند. استفاده غیراصولی از این پسابها بدون تصفیه کامل میتواند باعث بروز مخاطرات محیطزیستی و بهداشتی شده و در نتیجه باعث بروز نارضایتیهای اجتماعی و گاهی مشکلات اقتصادی شود. این پژوهش به بررسی مخاطراتی که استفاده از پساب را محدود میکند، اختصاص داده شده است. برای این پژوهش اطلاعات کیفی 26 تصفیهخانه در کشور جمعآوری شد. با استفاده این اطلاعات و با ایجاد یک بانک اطلاعاتی مناسب، خطرپذیری استفاده از پساب در کشاورزی و صنعت با در نظر گرفتن شاخصهای اصلی ریسک محیطزیستی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و فنی محاسبه شد. برای محاسبه ریسکها، پژوهشها و مدارک چاپ شده و نشده مختلف جمعآوری و مرور شد، مخاطرات گوناگونی در ارتباط با استفاده از پساب، شناسی و در نهایت در دستههای ریسکهای چهارگانه بیان شده تقسیم شدهاند. در ادامه شبکههای سلسله مراتبی ارائه شده تا ریسکهای اصلی و در نهایت ریسک کلی محاسبه شود. شبکههای بیزین برای مدلسازی ساختارها استفاده شده است. روابط بیزین بهصورت علت و معلولی بوده که کمک شایانی به بیان روابط بین گرهها به صورت احتمالاتی میکند. نتایج پژوهش نشان داد که ریسک استفاده از فاضلاب تصفیه شده شهری با توجه به تصفیه فعلی برای کشاورزی معمولاً بیشتر از استفاده در صنعت است و بنابراین مقبولیت استفاده از پساب در صنعت ممکن است بیشتر از کشاورزی باشد. همچنین نتایج بهدست آمده نشان داد که ساختارهای مخاطرات ریسکی در ارتباط با کشاورزی و صنعت در شبکههای بیزین با توجه به شاخصهای R<sup>2</sup>، RMSE و MAPE بهخوبی مدل شدهاند. میانگین این شاخصها برای شبکههای بیزین ریسک استفاده از پساب در کشاورزی بهترتیب 993/0، 202/0 و 637/0 و استفاده از پساب در صنعت بهطور معمول 988/0، 980/0 و 731/2 است. بنابراین با توجه به نتایج میتوان اذعان کرد که شبکههای بیزین قابلیت در مدلسازی ساختارهای ریسک استفاده از پساب در کشاورزی و صنعت دارد. مدیران و مجریان پروژهها میتوانند با بهکارگیری روش ارائه شده در این پژوهش میتوانند به ارزیابی ریسکهای مرتبط به محیطزیستی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و فنی برای استفاده از پساب در کشاورزی و صنعت بپردازند.</strong>
تحلیل ریسک,پساب شهری,عدم قطعیت,شبکههای بیزین
https://www.wwjournal.ir/article_122985.html
https://www.wwjournal.ir/article_122985_a2270ffde7e924a68a7d7db3e21e08ea.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
حفاظت از آبها در منازعات مسلحانه از منظر قواعد حقوق بشردوستانه بینالمللی
180
189
FA
علی
مشهدی
دانشیار، گروه حقوق عمومی و بینالملل، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران
droitenviro@gmail.com
10.22093/wwj.2020.223823.3003
<strong>در منازعات مسلحانه، منابع آبی در معرض تخریب و آلودگی گسترده قرار دارند. امروزه حفاظت از آب و منابع آبی در هنگام بروز منازعات مسلحانه اهمیت زیادی دارد. منابع آبی میتوانند بهعنوان ابزار جنگی استفاده شوند، همچنین منبع مهمی برای تداوم شرایط حیاتی و بقای غیرنظامیان بهشمار میروند. این سوال اساسی مطرح است که در حقوق بشردوستانه چه قواعدی برای حفاظت از آبها در خلال منازعات مسلحانه وجود دارد؟ بهاختصار میتوان گفت، در مجموعه حقوق بشردوستانه بینالمللی هرچند قواعد اندکی برای حمایت از آبها در منازعات مسلحانه وجود دارد، ولی میتوان به برخی از قواعد و اسناد در این زمینه اشاره کرد. از جمله مهمترین این قواعد میتوان به، ممنوعیت مسموم کردن آب، ممنوعیت حمله به تأسیسات آبی، تضمین حق بر آب آشامیدنی اسیران جنگی، ممنوعیت استفاده از نیروی آب بهعنوان سلاح مخرب و در نهایت ممنوعیت حمله به آن دسته از منابع آبی که برای حیات و بقای جمعیت غیرنظامی لازم و ضروری است، اشاره کرد. هدف اساسی این پژوهش این است که برای نخستین بار در ادبیات فارسی حقوقی به بررسی و تحلیل قواعد حقوق بینالملل بشردوستانه ناظر بر حمایت از آبها بپردازد و برای مخاطبان اصلی یعنی دولتها و حقوقدانان بینالمللی زمینه تدوین و توسعه قواعد را فراهم کند.</strong>
<strong> </strong>
آب,منازعات مسلحانه,حقوق بشردوستانه بینالمللی
https://www.wwjournal.ir/article_125598.html
https://www.wwjournal.ir/article_125598_044c9a0f2238696ec104e896a4e4d8ae.pdf
مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان
مجله آب و فاضلاب
1024-5936
2383-0905
31
7
2021
02
19
مدلسازی و بهینهسازی حذف رنگ کاتیونی از محلولهای آبی با استفاده از جاذب کمهزینه
190
201
FA
محمد
رفیعی
استادیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
rafiee78@yahoo.com
سید علیرضا
موسوی
دانشیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت،دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
seyyedarm@yahoo.com
مجید
فرجی
دانش آموخته کارشناسی ارشد و دانشجوی MPH، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
majeadfaraji@yahoo.comm
داوود
شهبازی
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
d.shahbazi68@gmail.com
دانیال
نیری
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران
nayeri.danyal1997@gmail.com
10.22093/wwj.2020.206319.2940
<strong>متیلنبلو بهعنوان یک رنگ کاتیونی بهطور گسترده در سیستمهای آبی یافت میشود و حضور آن در منابع آبی میتواند خطرناک باشد. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی گسترده کارایی کربن فعال تهیه شده از پسماندهای درخت انگور بهدلیل خواص برجسته آن از جمله مقرونبهصرفه بودن، ساخت و سنتز ساده، در دسترس و کاربردی بودن برای حذف متیلنبلو از محلولهای آبی انجام شد. برای این منظور، تأثیر پارامترهای عملیاتی اصلی از جمله غلظت اولیه رنگ متیلنبلو 100 تا 500 میلیگرم در لیتر، مقدار جاذب 25/0 تا 25/12 گرم در لیتر، </strong><strong>pH</strong><strong> 3 تا 11 و زمان تماس 10 تا 90 دقیقه با استفاده از روش پاسخ سطح بهینه شد. نتایج بهدست آمده نشان داد که بیش از 8/97 درصد متیلنبلو حذف شده است. دادههای تجربی آزمایش با مدل فروندلیچ 99/0=</strong><strong>R<sup>2</sup></strong><strong> تطابق داشت و حداکثر ظرفیت جذب برابر با 23/2 میلیگرم در گرم بود. همچنین، سینتیک جذب بهخوبی از واکنش شبهمرتبه دوم 91/0=</strong><strong>R<sup>2</sup></strong><strong> پیروی کرد. این پژوهش نشان میدهد که پسماندهای چوب درخت انگور میتوانند بهعنوان یک کاندیدای جایگزین برای جذب متیلنبلو از محیطهای آبی استفاده شوند.</strong>
متیلنبلو,جذب سطحی,درخت انگور,فاضلاب,آب
https://www.wwjournal.ir/article_125890.html
https://www.wwjournal.ir/article_125890_de9044c418a818867aa60598fb6e8862.pdf