%0 Journal Article %T شهرنشینی، آلودگی آب و رشد اقتصادی در استان‌های ایران با رهیافت پانل فضایی %J مجله آب و فاضلاب %I مهندسین مشاور طرح و تحقیقات آب و فاضلاب اصفهان %Z 1024-5936 %A غبیشاوی, فاضل %A اکبری, احمد %A دادرس مقدم, امیر %A حسینی, سید مهدی %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 32 %N 6 %P 48-57 %! شهرنشینی، آلودگی آب و رشد اقتصادی در استان‌های ایران با رهیافت پانل فضایی %K نیکل %K شهرنشینی %K آلودگی آب %K رشد اقتصادی %K پانل فضایی %K منحنی کوزنتس %R 10.22093/wwj.2021.269544.3106 %X یکی از مهمترین تهدیدهای جدی پیش روی بسیاری از کشورها آلودگی‌های آب ناشی از مصرف کود و سموم شیمیایی کشاورزی است. در مقایسه با اندک پژوهش‌های پیشین، توجه به این مسئله به تفکیک استان‌های کشور و لحاظ کردن بعد مکانی و ناهمسانی فضایی بین استان‌ها دو نوآوری این پژوهش بود. این پژوهش در چارچوب منحنی ‌محیط‌زیستی کوزنتس به بررسی اثرات فضایی شهرنشینی، آلودگی آب و رشد اقتصادی طی سال‌های 1390 تا 1398 در30 استان ایران پرداخت. برای این منظور، ابتدا آزمون ایستایی متغیرها انجام شد و سپس قبل از برآورد مدل، برای اطمینان از وجود رابطه هم‌بستگی فضایی بین متغیرها از آزمون‌های تشخیصی استفاده شد و در نهایت از رهیافت اقتصادسنجی پانل فضایی برای برآورد مدل کمک گرفته شد. با انجام آزمون ایستایی لوین و همکاران مشخص شد که تمامی متغیرها در سطح مانا هستند و سپس آزمون‌های تشخیصی موران، جری، گتیس و LM Lag (Robust) وجود وابستگی فضایی و مدل دوربین فضایی را تأیید می‌کنند. نتایج تخمین مدل دوربین فضایی نشان داد که جمعیت شهرنشینی با ضریب 07/54 و مجذور جمعیت شهرنشینی با ضریب 004/0- و اثرات سرریز این متغیرها به‌ترتیب با ضرایب 054/0 و 000004/0- در استان‌های ایران بر شاخص آلودگی آب تأثیر مثبت و منفی دارد که دلیل بر تأیید فرضیه منحنی ‌محیط‌‌زیستی کوزنتس در زمینه آلودگی آب در استان‌های ایران است. با گسترش شهرنشینی و رشد اقتصادی، شاخص آلودگی آب در استان موردنظر و استان‌های مجاور در حال افزایش بوده، اما وقتی از مقدار مشخصی فراتر رود، از شاخص آلودگی آب در اثر مصرف سموم و کودهای شیمیایی در استان و استان‌های مجاور کاسته خواهد شد. در این راستا، پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران بخش کشاورزی با جایگزینی کودهای ارگانیک به جای کودهای شیمیایی زمینه کاهش آلودگی آب در استان‌های ایران را فراهم کنند. %U https://www.wwjournal.ir/article_140946_3226cc540da2162b03c53b2dd79d81f2.pdf